BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Za i przeciw
Czy powinno się wykorzystywać testosteron w leczeniu zespołu obniżonego popędu płciowego u kobiet w wieku rozrodczym?
John E. Buster, MD, Leslie R. Schover, PhD
Dwoje ekspertów dyskutuje, czy stosowanie testosteronu w tej grupie kobiet jest właściwe.
ZA
W pewnych warunkach leczenie testosteronem tej populacji kobiet jest wskazane
John E. Buster, MD
Pożądanie jest w centrum ludzkiego cyklu płciowego, natomiast zespołu obniżonego popędu płciowego (hypoactive sexual desire disorder, HSDD) jest upośledzeniem sprawności seksualnej często obserwowanym wśród kobiet. HSDD rozpoznaje się, gdy utrata pożądania martwi kobietę i staje się przyczyną zgłaszanych przez nią skarg. Zaburzenie to jest następstwem uwarunkowanego genetycznie zmniejszenia wytwarzania androgenów przez warstwę siatkowatą nadnerczy i uwalniania ich do krwiobiegu, a także zakończenia owulacji z powodu menopauzy.1-3
W grupie starszych kobiet, u których androgeny są wytwarzane w niewielkich ilościach, HSDD często rozpoznaje się jako odrębną nieprawidłowość, której częstość występowania w tej populacji sięga 50%. Wyniki prospektywnych badań randomizowanych przeprowadzonych z udziałem kobiet po menopauzie, u których stężenia testosteronu we krwi były typowo niewielkie (<20 ng/dl), wykazały dużą skuteczność testosteronu stosowanego przezskórnie, nawet w małych dawkach.2
U kobiet w wieku rozrodczym, u których w tym okresie życia powstaje dużo androgenów, HSDD rzadko rozpoznaje się jako odrębne zaburzenie. Częściej natomiast wiąże się je z określonymi sytuacjami, nieprawidłowymi relacjami w związku, przewlekłą chorobą, przyjmowaniem leków, chorobami narządu rodnego lub innymi czynnikami zmniejszającymi pożądanie. Najlepszą strategią postępowania u kobiet w wieku rozrodczym dotkniętych HSDD jest zatem działanie ograniczające wpływ tych czynników.
Testosteron zazwyczaj nie jest skuteczny w leczeniu HSDD u kobiet w wieku rozrodczym, chyba że podaje się go w odpowiednich dawkach. Jedynym wyjątkiem są kobiety po usunięciu przydatków, u których odpowiedź na działanie testosteronu jest podobna do obserwowanej w populacji kobiet po menopauzie.1,3
Kiedy zapisywać testosteron kobietom w wieku rozrodczym?
Dane dotyczące przydatności stosowania testosteronu przezskórnie u kobiet w wieku rozrodczym są skąpe. Na ogół uważa się je za nieskuteczne. Moje doświadczenie wskazuje jednak, że może on się okazać skuteczny u kobiet, u których stężenie testosteronu w surowicy jest niewielkie (<20 ng/dl). Na tej podstawie zalecam przezskórne stosowanie testosteronu u kobiet w wieku rozrodczym, skarżących się na HSDD, w następujących trzech sytuacjach: