Endometrioza jest trudną do leczenia chorobą, która – jak się szacuje – dotyka 176 milionów kobiet na całym świecie.¹ Do jej objawów należą: znaczny ból, niepłodność, dyzuria, zaburzenia miesiączkowania, bolesne stosunki płciowe, ból podczas oddawania stolca oraz inne problemy fizyczne i dotyczące jakości życia. W celu wczesnego i dokładnego wykrywania tej choroby umożliwiającego niezwłoczne leczenie zdecydowanie zaleca się wszechstronną ocenę kliniczną.

Chociaż objawy endometriozy mogą wystąpić w okresie dorastania, opóźnienie rozpoznania często jest wieloletnie, a niedostatki wiedzy na temat tej choroby przyczyniają się do opóźnień diagnostycznych, suboptymalnego leczenia oraz jego niekorzystnych wyników. Podstawowe metody terapii obejmują leczenie przeciwbólowe, chirurgiczne oraz inne metody leczenia zachowawczego, oddzielnie lub w kombinacjach. Różne stowarzyszenia opracowały kilka wytycznych, ale wciąż utrzymują się kontrowersje i niepewność co do optymalnego sposobu leczenia.²

Niestety, leczenie jest często nieskuteczne i niepełne, z dużą częstością nawrotów w przypadku pozostawienia ognisk choroby. Moim zdaniem standardem leczenia pozostaje więc resekcja laparoskopowa. Kluczem do definitywnego leczenia endometriozy jest jednak jakość leczenia chirurgicznego, a niekoniecznie sam wybór procedury.

Diagnostyka

Ocena objawów podmiotowych w połączeniu z badaniem przedmiotowym nie wystarcza do potwierdzenia lub wykluczenia choroby, a możliwości diagnostyczne są dodatkowo ograniczone przez brak metod nieinwazyjnych. Definitywnym sposobem rozpoznania endometriozy jest ocena chirurgiczna wraz z potwierdzającym badaniem histopatologicznym.

Supresja hormonalna, która może czasowo łagodzić objawy u niektórych pacjentek, nie powinna być wykorzystywana do „rozpoznawania” endometriozy. Nigdy też nie wykazano, aby był to skuteczny sposób zapobiegania nawrotom lub zwiększenia płodności.³ Nie każdy ból miednicy wynika z endometriozy (lub tylko endometriozy), konieczne jest zatem systematyczne podejście w celu wykluczenia innych oczywistych patologii. Z drugiej strony nie powinno się lekceważyć nietypowych objawów (np. choroby obejmującej tkanki miękkie, płuca lub przeponę, a także symptomatologii ograniczonej do jelit lub pęcherza moczowego). Największą szansę ustalenia rozpoznania histopatologicznego i opanowania objawów stwarza całkowite wycięcie wszystkich widocznych zmian.