Wirus Zika a małogłowie
Charles J. Lockwood, MD, MHCM, redaktor naczelny czasopisma Contemporary OB/GYN,
Informacje ułatwiające poradnictwo skierowane do zaniepokojonych – co zrozumiałe – ciężarnych pacjentek.
W lutym 2015 roku epidemia łagodnej wysypkowej choroby wirusowej rozprzestrzeniła się szybko w kilku północno-wschodnich stanach Brazylii. Do maja potwierdzono, że choroba jest wywoływana przez przenoszonego przez komary wirusa Zika.1 Jedenastego listopada 2015 roku brazylijskie ministerstwo zdrowia ogłosiło stan zagrożenia dla zdrowia publicznego, który został spowodowany doniesieniami o 10-krotnym wzroście częstości występowania małogłowia u płodów w stanach, w których odnotowano zakażenia wirusem Zika.
Siedemnastego listopada 2015 roku brazylijskie ministerstwo zdrowia doniosło, że badania płynu owodniowego pobranego od dwóch kobiet, u których płodów stwierdzono małogłowie, przeprowadzone metodą polimerazowej reakcji łańcuchowej z odwrotną transkryptazą (RT-PCR) wykazały obecność RNA wirusa Zika. Tego samego dnia Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wystosowała ostrzeżenie epidemiologiczne dotyczące zwiększonej częstości występowania małogłowia w północno-wschodniej Brazylii. Kilka dni później ministerstwo zdrowia w Polinezji Francuskiej doniosło o co najmniej 17 przypadkach wad ośrodkowego układu nerwowego u płodów lub noworodków w związku z wcześniejszym ogniskiem zachorowań wywołanych przez wirusa Zika.
W grudniu 2015 roku Centers for Disease Control and Prevention (CDC) doniosło o jednym przypadku lokalnego zakażenia wirusem Zika w Portoryko, a 15 stycznia 2016 roku wydało ostrzeżenie dla podróżujących skierowane do kobiet w ciąży, zalecając im odraczanie podróży do Meksyku, Portoryko oraz niektórych części Ameryki Środkowej i Południowej ze względu na występowanie tam wirusa Zika.2 Dwudziestego drugiego stycznia to ostrzeżenie zostało rozszerzone na niektóre obszary Karaibów i Polinezji. Władze zdrowotne w Salwadorze posunęły się nawet do zalecenia, aby kobiety odraczały zachodzenie w ciążę aż do 2018 roku.
Na czym polega to nowe zakaźne zagrożenie położnicze, jak poważny jest to problem i jak powinni na to zareagować ginekolodzy-położnicy?
Wirus Zika
Wirus Zika jest jednym z czterech przenoszonych przez stawonogi wirusów tropikalnych, które zagroziły mieszkańcom Stanów Zjednoczonych w ostatnich 25 latach. Pozostałe to wirus dengi, wirus gorączki Zachodniego Nilu oraz wirus chikungunya. Ekologiczne przyczyny ataku tego patogenu są przedmiotem dyskusji, ale istotnymi czynnikami mogą być zmiany klimatu, przyspieszenie globalizacji handlu oraz niekorzystne mutacje. Wirus Zika został po raz pierwszy opisany w Ugandzie w 1947 roku i do niedawna jego występowanie było ograniczone do bardzo wąskiego pasa równikowego w Afryce i Azji.1