prof. dr hab. n. med. Jerzy Sikora

Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy!

Z niemałą satysfakcją przywołuję w pamięci kolejną, drugą już edycję Kongresu Akademii po Dyplomie „Algorytmy postępowania w ginekologii i położnictwie”, który odbył się w Warszawie w dniach 6-7 października br. Pragnę przed wszystkim podziękować wszystkim Państwu – uczestnikom tego niezwykłego spotkania naukowego, które zgromadziło w tym roku ponad 1000 osób. Niezwykle budujący jest fakt stworzenia w czasie obrad wspaniałej, koleżeńskiej atmosfery, pozwalającej na prowadzenie niczym nieskrępowanych dyskusji dotykających najistotniejszych problemów praktykującego współcześnie ginekologa i położnika. Ostatnie dwie edycje kongresu, w czasie których zaprezentowano opracowane na podstawie najnowszych osiągnięć nauki algorytmy postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w naszej dziedzinie medycyny, spotkały się ze znakomitym przyjęciem, co utwierdza nas w przekonaniu, że zmierzamy we właściwym kierunku w planowaniu działań edukacyjnych, które będziemy się starali kontynuować w kolejnych edycjach kongresów.

W ostatnim czasie bardzo istotnym wydarzeniem absorbującym uwagę naszego środowiska była akcja protestacyjna najmłodszych lekarzy, która zakończyła się bez realizacji ogłoszonych postulatów i planami propagowania systemu pracy nazwanego jeden medyk – jeden etat. Zakłada się wówczas rezygnację z dodatkowego zatrudnienia i pracę w jednej, podstawowej placówce. Nasi najmłodsi koledzy planują przyjmować pacjentów, gdy będą wypoczęci, i poświęcać im tyle czasu, ile potrzebują. Kończymy z bylejakością w ochronie zdrowia – zapowiadają rezydenci.

Przeciw czemu walczą młodzi lekarze? Inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy wskazują na przypadki prowadzenia przez pracowników medycznych ciągłej pracy w tym samym miejscu i wykonywania tych samych obowiązków na podstawie kilku stosunków pracy. Pracodawcy zawierają także umowy z indywidualnymi praktykami lekarskimi prowadzonymi przez zatrudnionych przez siebie pracowników, np. w celu pełnienia dyżurów lekarskich. Opisano przypadek lekarza, który świadczył pracę, pełnił dyżury i pozostawał w gotowości do udzielania świadczeń zdrowotnych przez 120 godzin bez wymaganego odpoczynku. Rezydenci zapowiadają, że będą wypowiadać klauzulę opt-out i zaprzestaną pracy w nadgodzinach w celu łatania dziur w systemie. Będą stawiać na jakość.

W dniu 25 października Sejmowa Komisja Zdrowia przyjęła projekt ustawy budżetowej dotyczącej wysokości nakładów na ochronę zdrowia w 2018 roku. Przewiduje się wzrost nakładów o 200 milionów złotych. Całościowo zaplanowano wydatki na poziomie 8,4 mld zł. Do dyspozycji ministra zdrowia przeznaczono z budżetu sumę ponad 5 mld zł. Na przyszły rok zaplanowano także zwiększenie limitu przyjęć kandydatów na uczelnie medyczne, wzrost finansowania kształcenia podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych oraz uruchomienie ponad 600 rezydentur w wiosennym postępowaniu kwalifikacyjnym i 3600 rezydentur w postępowaniu jesiennym. Czy taki budżet oznacza postęp w finansowaniu i organizacji naszej opieki zdrowotnej? Odnotowujemy także działania rządu w tym zakresie. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, który przewiduje wzrost nakładów na ochronę zdrowia do 6% PKB w 2025 r. Zgodnie z tym projektem w 2018 r. na ochronę zdrowia przeznaczy się 4,67% PKB, a rok później 4,84%. W kolejnych latach założono stopniowy wzrost nakładów: w 2020 r. – 5,03%, w 2021 r. – 5,22%, w 2022 r. – 5,41%, w 2023 r. – 5,6%, a w 2024 – 5,8%.

Rząd planuje poszerzyć listę podmiotów zobowiązanych do składania oświadczeń o stanie majątkowym. Będą do nich należeć także lekarze, kierownicy publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz prezes Narodowego Funduszu Zdrowia. Rządowe Centrum Legislacji przekazało do konsultacji publicznych projekt ustawy o jawności życia publicznego. Proponowane zmiany zakładają uporządkowanie istniejących obecnie przepisów i wprowadzenie nowych, nieznanych dotąd w polskim prawie rozwiązań. Celem ustawy będzie poprawa przejrzystości zarządzania państwem i jego majątkiem. Nowym rozwiązaniem jest propozycja wprowadzenia przepisu, na mocy którego szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego będzie mógł wezwać raz w roku kalendarzowym każdą osobę pełniącą funkcję publiczną do złożenia oświadczenia majątkowego. Ponadto szef CBA będzie mógł również wezwać w każdym czasie do złożenia oświadczenia majątkowego również osobę spoza katalogu podmiotów zobowiązanych do złożenia takiego oświadczenia, a także pracowników spółki zobowiązanej nieobjętych obowiązkiem złożenia oświadczenia majątkowego.

Z oporami dochodzi do realizacja ustawy z 2011 r. nakładającej obowiązek prowadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej. W dniu 18 września br. minister zdrowia skierował do konsultacji projekt nowego rozporządzenia w tej sprawie, który zawęża obowiązek tworzenia elektronicznej dokumentacji medycznej jedynie do najważniejszych z punktu widzenia zachowania ciągłości leczenia dokumentów medycznych, to jest do karty informacyjnej z leczenia szpitalnego, informacji dla lekarza kierującego oraz odmowy przyjęcia do szpitala. Projekt ten nie przewiduje tworzenia elektronicznych wersji historii zdrowia i choroby, co pozostaje w sprzeczności z wcześniejszymi rozporządzeniami. Najprawdopodobniej doczekamy się kolejnych nowelizacji.

Ponad wszelką wątpliwość krokiem we właściwym kierunku jest skierowany przez Ministerstwo Zdrowia do konsultacji publicznych projekt ustawy określającej funkcjonowanie Narodowego Programu Szczepień Ochronnych. Jej zasadniczym celem jest wprowadzenie przepisów określających zasady planowania, finansowania oraz szczegóły realizacji tego programu. Nie do przyjęcia jest lansowanie przez tworzące się grupy przeciwszczepionkowe poglądów o szkodliwości szczepień, które mają stanowić przyczynę szeregu schorzeń, w tym dotyczących zmian w ośrodkowym układzie nerwowym, u szczepionych dzieci. Wszyscy mamy ogromne problemy ze zwalczaniem tego zjawiska na oddziałach neonatologicznych.

Pragnę zarekomendować Państwu treści bieżącego, listopadowego numeru „Ginekologii po Dyplomie”. Niezwykle interesujący jest artykuł autorek amerykańskich z University of Michigan „Zaburzenia krzepnięcia – kiedy się martwić i jak pomóc?”. Ginekolog może okazać się pierwszym lekarzem rozpoznającym poważne schorzenia hematologiczne u nastolatek, często ratując w ten sposób życie swoich pacjentek. Zachęcam do lektury artykułu prof. Włodzimierza Sawickiego i zespołu z Kliniki Położnictwa i Chorób Kobiecych WUM poświęconego nawrotowym i sporadycznym zakażeniom sromu i pochwy. To częsty problem, z którym nierzadko sobie nie radzimy. Autorzy podpowiadają czytelnikowi, jak efektywnie diagnozować i leczyć takie przypadki.

Polecając lekturę powyższych i pozostałych artykułów zamieszczonych w tym numerze „Ginekologii po Dyplomie”, pozostaję z wyrazami najgłębszego szacunku i poważania.