Zapalenia sromu, pochwy i szyjki macicy to najczęstsze schorzenia, z którymi kobiety zgłaszają się do ginekologa. Nieprawidłowe leczenie tych dolegliwości może spowodować nawrót objawów i rozprzestrzenianie się infekcji. Odpowiednie rozpoznanie i terapia skutkują zlikwidowaniem choroby oraz dają większe szanse na zmniejszenie odsetka nawracających infekcji.

Wprowadzenie

Co prawda stare łacińskie przysłowie mówi, że dobrze czyni ten, kto uczy się na błędach (bene facit, qui ex aliorum erroribus sibi exemplum sumit), jednak należy się starać ich uniknąć. Do błędu w postępowaniu diagnostyczno-leczniczym może dojść na każdym etapie, dlatego kluczową rolę odgrywa znajomość etiologii infekcji. Jeśli uda się zidentyfikować patogen, który spowodował proces zapalny, i co za tym idzie, zastosuje się celowane leczenie, można go wyeliminować z organizmu, a tym samym wyleczyć pacjentkę.

Etiologia zakażeń

Ze względu na etiologię zakażenia sromu, pochwy i szyjki macicy można podzielić na:

• bakteryjne
• grzybicze
• wirusowe.

Każdy rodzaj infekcji cechuje się innymi objawami i przebiegiem choroby, co ułatwia rozpoznanie.

Symptomatologia

Jak stwierdzono powyżej, w diagnostyce zapaleń dróg rodnych niezbędna jest znajomość najczęstszych objawów. Lokalizacja dolegliwości sugeruje, gdzie doszło do rozprzestrzenienia zakażenia. W przypadku zakażeń pochwy w badaniu we wzierniku należy zwrócić uwagę na śluzówkę pochwy i charakter upławów oraz zmiany w obrębie sromu. Często pojawia się też świąd i nieprzyjemny zapach. Niekiedy upławy z pochwy mają również związek z zapaleniem szyjki macicy.¹

Znajomość czynników ryzyka rozwoju infekcji pozwala uświadomić pacjentkom, że mogą być narażone na dane schorzenie, co zwiększy ich czujność i sprawi, że nie zbagatelizują problemu, tylko zgłoszą się do ginekologa w momencie wystąpienia pierwszych objawów.

Do czynników ryzyka zakażeń sromu, pochwy i szyjki macicy zaliczamy:

• nieprawidłową higienę okolic intymnych, obcisłą bieliznę, stosowanie nasiadówek
• stosowanie leków: antybiotyków, glikokortykosteroidów, chemioterapeutyków, hormonalnej terapii menopauzy, tamoksyfenu, antykoncepcji
• częstą aktywność seksualną oraz ryzykowne zachowania seksualne (takie jak: częsta zmiana partnerów, nowy partner, rozpoczęcie współżycia w młodym wieku, antykoncepcja mechaniczna [wkładki], współżycie w trakcie miesiączki lub w okresie połogu)
• zaburzenia równowagi hormonalnej (ciąża, połóg, okres okołomenopauzalny, stosowanie hormonalnej terapii menopauzy)
• zaburzenia endokrynologiczne (niekontrolowana lub niedostatecznie kontrolowana cukrzyca, choroby nadnerczy, choroby tarczycy)
• zaburzenia immunologiczne – obniżona odporność
• wiek poniżej 40 roku życia.²

Zakażenia sromu

Infekcje sromu często bywają izolowane i zlokalizowane wyłącznie w obrębie skóry sromu. Znajomość poszczególnych objawów pozwala na włączenie odpowiedniego leczenia. Do najbardziej specyficznych z nich należą: