Temat numeru

Stosowanie doustnych leków przeciwcukrzycowych w ciąży

Donald R. Coustan, MD

Professor emeritus, Warren Alpert Medical School of Brown University w Providence

Autor nie zgłasza potencjalnych konfliktów interesów odnoszących się do treści niniejszego artykułu.

Contemporary OB/GYN 2019;64(2):10-4,38

© 2019 Advanstar Communications Inc. i Medical Tribune Polska Sp. z o.o

  • Omówienie wybranych leków hipoglikemizujących stosowanych u kobiet w ciąży w leczeniu GDM: insuliny, glibenklamidu oraz metforminy
  • Czy te preparaty przeciwcukrzycowe są skuteczne i bezpieczne zarówno dla płodu, jak i matki? Jakie są długoterminowe skutki działania leków hipoglikemizujących u dzieci?
  • Stanowisko międzynarodowych towarzystw medycznych w zakresie stosowania leków hipoglikemizujących w ciąży

Doustne leki przeciwcukrzycowe mają wiele zalet w porównaniu z insuliną, ale ograniczone dane na temat długoterminowych skutków ich działania uzasadniają ostrożność podczas przepisywania tych preparatów.

Cukrzyca ciążowa (GDM – gestational diabetes mellitus) jest stanem nietolerancji węglowodanów, który rozpoznaje się podczas ciąży, różniącym się nieco od jawnej cukrzycy. GDM wiąże się z niekorzystnymi wynikami bądź następstwami ciąży, takimi jak: makrosomia płodu, stwarzająca ryzyko urazu podczas porodu przez pochwę, hipoglikemia u noworodków, zaczerwienienie skóry (rumień) i hiperbilirubinemia, nadmiar tkanki tłuszczowej u płodów i noworodków, otyłość w dzieciństwie oraz zaburzenia metabolizmu węglowodanów. Do problemów występujących u matek należą zwiększone ryzyko rozwiązania ciąży przez cięcie cesarskie oraz różnych postaci nadciśnienia tętniczego w ciąży. Wielu z tych niepomyślnych następstw GDM można zapobiegać lub zmniejszać je poprzez działania mające na celu utrzymanie normoglikemii u matki. Różne towarzystwa medyczne zalecają modyfikację stylu życia, w tym zmianę sposobu odżywiania się oraz wysiłek fizyczny, w połączeniu z samodzielnym monitorowaniem stężenia glukozy we krwi1,2. Jeżeli cele dotyczące kontroli glikemii nie zostaną osiągnięte, należy przepisać lek przeciwcukrzycowy. W randomizowanych, kontrolowanych próbach klinicznych – w badaniu Australian Carbohydrate Intolerance Study in Pregnant Women (ACHOIS) oraz Eunice Kennedy Shriver National Institute of Child Health and Human Development (NICHD) Maternal-Fetal Medicine Units (MFMU) – wykazano, że wykrywanie i leczenie niewielkiej (łagodnej) GDM ogranicza występowanie jej niekorzystnych następstw3,4. (W badaniu ACHOIS stężenie glukozy we krwi po 2 godzinach próby obciążenia 75 g glukozy musiało wynosić 140-199 mg/dl, z kolei w badaniu MFMU stężenie glukozy na czczo przed próbą obciążenia 100 g glukozy musiało wynosić <95 mg/dl). Farmakoterapia była konieczna u 8-20% pacjentek. Większy odsetek kobiet z GDM wymaga stosowania leków przeciwcukrzycowych, jeżeli spektrum choroby nie ogranicza się do łagodnej GDM.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Insulina

Różne rodzaje insuliny od dawna są stosowane jako leki pierwszego rzutu w leczeniu GDM, gdy modyfikacja stylu życia nie pozwala na [...]

Pochodne sulfonylomocznika: glibenklamid

Lek, który może być przyjmowany doustnie, jest preferowany w stosunku do tego, który musi być wstrzykiwany. Jak odnotowano wyżej, glibenklamid, będący [...]

Biguanidy: metformina

U innych pacjentów niż kobiety w ciąży metformina jest powszechnie stosowana w leczeniu cukrzycy typu 2, zespołu insulinooporności oraz zespołu policystycznych [...]

Wnioski

W porównaniu z lekami stosowanymi we wstrzyknięciach doustne leki przeciwcukrzycowe mają wiele zalet, zwłaszcza te związane z prostotą leczenia i większą [...]

Podsumowanie wniosków

Do góry