ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Tajniki ultrasonografii
Prenatalne rozpoznanie krwawienia do ośrodkowego układu nerwowego u płodu
lek. Michał Chojnacki
prof. dr hab. n. med. Piotr Węgrzyn
- Jak rozpoznawać i monitorować prenatalne krwawienia do OUN? Ultrasonografia i inne metody obrazowania
- Klasyfikacja krwawień do OUN
- Czynniki ryzyka krwawień do OUN, ewolucja zmian w trakcie trwania ciąży, obraz kliniczny i rokowanie
Opis przypadku
Dwudziestodwuletnia pacjentka (CIII, PI) w 28 tygodniu ciąży została skierowana do ośrodka III stopnia referencyjności z powodu nieprawidłowego obrazu ultrasonograficznego ośrodkowego układu nerwowego (OUN) płodu. W przesiewowym badaniu ultrasonograficznym (USG) stwierdzono hiperechogenną strukturę w świetle prawej komory bocznej mózgu. Do momentu wykrycia zmiany ciąża przebiegała prawidłowo, a dotychczasowe wyniki badań USG nie ujawniły żadnych nieprawidłowości.
Na podstawie testu złożonego w I trymestrze ciąży ryzyko trisomii 21, 18 i 13 oceniono jako małe. Wywiad położniczy obciążony był dwoma poronieniami w 6 i 10 tygodniu ciąży przebytymi w roku poprzedzającym zajście w obecną ciążę. Ze względu na prz...
Omówienie i przegląd piśmiennictwa
Krwawienie do OUN jest zwykle kojarzone z wcześniactwem, jednak może wystąpić również w okresie prenatalnym. Częstość występowania krwotoków do OUN szacowana jest na 0,9 na 1000 ciąż1. Inni autorzy piszą o 17-35 przypadkach na 100 000 żywych urodzeń2. Rzeczywista częstość jest jednak trudna do określenia, gdyż większość doniesień z piśmiennictwa opiera się na próbie o małej liczebności lub wręcz opisach przypadków. Najbardziej zauważalne są najcięższe zmiany powstałe wskutek incydentu krwotocznego, takie jak wentrikulomegalia i wodogłowie pokrwotoczne oraz jamy porencefaliczne. Wynaczyniona krew jest wyraźnie hiperechogenna. Wraz z naturalnym postępem zmiany obserwuje się retrakcję oraz resorpcję skrzepu widoczną jako zmniejszająca się niejednorodna echogenność w części środkowej zmiany z hiperechogenną otoczką3-5. Jedynym śladem po krwawieniu do układu komorowego może być jego umiarkowane poszerzenie z nierównymi, pogrubiałymi ścianami (ryc. 4, 7, 11). Między 20 a 27 tygodniem ciąży mózg płodu reaguje na uszkodzenie martwicą rozpływną z całkowitą resorpcją martwiczych tkanek, co w przypadku masywnego ogniska krwotocznego prowadzi do wodogłowia. W późniejszym okresie ciąży wodogłowie w przebiegu krwotoku powstaje w wyniku zamknięcia III komory lub wodociągu mózgu przez skrzep i spowodowanego w ten sposób utrudnionego odpływu płynu mózgowo-rdzeniowego. Ognisko krwotoczne po 27 tygodniu ciąży ze względu na reakcję astrogleju skutkuje pojawianiem się jam porencefalicznych różnej wielkości (ryc. 9, 10), które wtórnie mogą przebijać się do układu komorowego mózgu6.