Siedem zaleceń dotyczących niewielkiego powiększenia komór mózgu płodu

Giancarlo Mari, MD,
Mary E. Norton, MD,
Joane Stone, MD,
Vincenzo Berghella, MD,
Anthony Sciscione, DO,
Danielle Tate, MD

Society for Maternal-Fetal Medicine

  • Dokładna diagnostyka kluczem do ustalenia prenatalnego rozpoznania przyczyny powiększenia komór mózgu oraz oceny rokowania. Prezentacja metod diagnostycznych: ultrasonografii, badań w kierunku wykluczenia czynników anatomicznych, zakaźnych oraz genetycznych i szczególnej roli rezonansu magnetycznego
  • Kiedy powiększenie komór mózgu jest wariantem normy, a kiedy objawem ciężkich zaburzeń? Omówienie przyczyn: nieprawidłowości strukturalnych, zakażeń i chorób uwarunkowanych genetycznie
  • Jakie jest właściwe postępowanie w okresie prenatalnym w przypadku rozpoznania powiększenia komór mózgu płodu? A jaki jest odpowiedni moment i sposób rozwiązania ciąży?


Powiększenie komór mózgu płodu stwierdza się stosunkowo często podczas prenatalnego badania ultrasonograficznego. W niniejszym podsumowaniu stanowiska Society for Maternal-Fetal Medicine (SMFM Consult Series #45) przedstawiono główne kwestie dotyczące rozpoznania, oceny i postępowania w przypadku niewielkiego powiększenia komór mózgu płodu.

Jak definiuje się powiększenie komór mózgu?

Powiększenie komór mózgu płodu stwierdza się, gdy wymiar przedsionka komory bocznej wynosi ≥10 mm w prenatalnym badaniu ultrasonograficznym. Stosuje się dwie klasyfikacje powiększenia komór mózgu z podziałem na: niewielkie (10-15 mm) i znaczne (>15 mm) bądź na niewielkie (10-12 mm), umiarkowane (13-15 mm) i znaczne (>15 mm). Ponieważ prawdopodobieństwo niepomyślnego rokowania oraz możliwość wystąpienia innych nieprawidłowości są większe, kiedy wymiar komory wynosi 13-15 mm, niż kiedy wynosi on 10-12 mm, na potrzeby poradnictwa u pacjentek należy stosować tę drugą klasyfikację. Częstość występowania niewielkiego lub umiarkowanego powiększenia komór mózgu płodu wynosi w przybliżeniu 1%.

Jakie są przyczyny powiększenia komór mózgu płodu?

Rozpoznanie różnicowe powiększenia komór mózgu płodu jest szerokie i obejmuje zarówno wariant normy, jak i choroby związane z ciężkimi zaburzeniami. W celu ustalenia właściwego rozpoznania oraz oceny rokowania niezbędna jest dokładna diagnostyka.

Wariant normy

U płodów ze średnicą przedsionka komory bocznej wynoszącą 10-12 mm wyniki oceny po urodzeniu są prawidłowe w ponad 90% przypadków. Prawdopodobieństwo, że niewielkie powiększenie komór mózgu jest wariantem normy, zmniejsza się wraz ze wzrostem wymiaru komory. Niewielkie powiększenie komór mózgu płodu jest zapewne wariantem normy, jeżeli nie wykrywa się innych nieprawidłowości strukturalnych, a wyniki przesiewowej oceny w kierunku aneuploidii lub inwazyjnej diagnostyki genetycznej są prawidłowe. Ponieważ podczas ciąży nie można stwierdzić z całą pewnością, czy niewielkie powiększenie komór mózgu płodu jest rzeczywiście izolowaną nieprawidłowością, rozpoznanie wariantu normy ustala się przez wykluczenie, które można zweryfikować dopiero po urodzeniu się dziecka.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Jaka jest rola MR płodu?

Rezonans magnetyczny płodu może być przydatny w ocenie powiększenia komór mózgu, ponieważ dzięki tej metodzie można wykryć istotne nieprawidłowości, których nie [...]

Jakie jest właściwe postępowanie w okresie prenatalnym, jeżeli wykryje się niewielkie lub umiarkowane powiększenie komór mózgu płodu?

Kontrolne badania ultrasonograficzne po wykryciu powiększenia komór mózgu płodu są przydatne w ocenie progresji, stabilności lub ustępowania tej nieprawidłowości. Optymalny moment [...]

Jaki jest optymalny moment i sposób rozwiązania ciąży w przypadku rozpoznania powiększenia komór mózgu u płodu?

Nie ma dowodów, że wcześniejsze rozwiązanie ciąży lub przez cięcie cesarskie poprawia wyniki leczenia u matki lub noworodka w przypadku niewielkiego [...]

Jakie jest rokowanie u dzieci z niewielkim powiększeniem komór mózgu?

Rokowanie u dzieci z niewielkim lub umiarkowanym powiększeniem komór mózgu może być bardzo różne w zależności od obecności lub niewystępowania nieprawidłowości [...]

Do góry