Leczenie torbieli endometrialnych jajnika wciąż budzi kontrowersje. Farmakoterapia wykazuje się stosunkowo małą skutecznością, a ze względu na długi czas leczenia wiąże się z szeregiem działań niepożądanych przyjmowanych leków. Obecnie jedynym w pełni skutecznym postępowaniem terapeutycznym jest zabieg wycięcia (wyłuszczenia) lub zniszczenia torbieli. Powikłaniem tej procedury może być znaczna redukcja rezerwy jajnikowej, natomiast nieradykalna operacja może prowadzić do wczesnego nawrotu choroby.

Poniżej opisano dwa przypadki pacjentek, które przyjęto do kliniki w trybie planowym, aby wykonać punkcję torbieli endometrialnych pod kontrolą ultrasonograficzną (USG).

Opis przypadku 1

Do szpitala przyjęto 36-letnią nieródkę z 5-letnim wywiadem niepłodności pierwotnej i choroby Hashimoto. Od marca 2019 r. pacjentka przez 6 miesięcy była leczona dienogestem (2 mg dziennie). W wywiadzie: zabieg histeroskopowego usunięcia polipów endometrialnych (2016 r.), histeroskopowa resekcja mięśniaka podśluzówkowego macicy (2019 r.), punkcja jajników po stymulacji (początek 2019 r.). W przezpochwowym badaniu ultrasonograficznym (USG TV – transvaginal sonography) wykonanym kontrolnie po leczeniu hormonalnym w lewym jajniku stwierdzono obecność torbieli endometrialnej o wymiarach 51 × 61 × 57 mm. Rozpoznanie potwierdzono za pomocą rezonansu magnetycznego (MR) miednicy mniejszej. W badaniu tym uwidoczniono także niewielkie ogniska endometriozy głęboko naciekającej, w tym przegrody odbytniczo-pochwowej. Ze względu na planowany przez pacjentkę rozród z zastosowaniem procedury zapłodnienia pozaustrojowego (IVF – in vitro fertilisation) zdecydowano się na punkcję torbieli endometrialnej.

Opis przypadku 2

Nieródka w wieku 34 lat została skierowana do kliniki z powodu obserwowanej od półtora roku torbieli jajnika lewego. Od 2 miesięcy poprzedzających przyjęcie na oddział pacjentka skarżyła się na kłucie w lewym podbrzuszu. W tym czasie torbiel osiągnęła wymiary 85 × 70 × 65 mm. W przeszłości pacjentka przebyła kilkukrotnie zapalenie przydatków. Z tego powodu w 18 roku życia wykonano u niej laparoskopię diagnostyczną. Ze względu na duże ryzyko zrostów miednicy mniejszej, brak chęci rozrodu w najbliższym czasie i małe stężenie hormonu antymüllerowskiego (AMH – anti-Müllerian hormone; 0,64 ng/ml) zdecydowano się na punkcję torbieli endometrialnej.