Średni wiek wystąpienia menopauzy u kobiet w Polsce wynosi około 51 lat. Zgodnie z definicją World Health Organization, aby móc ją rozpoznać, musi dojść do całkowitego ustania miesiączkowania przez co najmniej 12 miesięcy, bez innych uchwytnych stanów patologicznych. Za szeroką normę wystąpienia menopauzy uważa się wiek pomiędzy 40 a 60 rokiem życia. Wśród czynników wpływających na moment jej wystąpienia wymienia się: uwarunkowania genetyczne (szczególnie istotny wiek matki w momencie wystąpienia menopauzy), nikotynizm, aktywność fizyczną, dietę oraz czynniki socjoekonomiczne. Stwierdzenie menopauzy przed 40 rokiem życia oznacza przedwczesne wygasanie funkcji jajników. Problem ten dotyczy 1% kobiet w populacji ogólnej. Związany jest zwykle z chorobami współistniejącymi (przebyta chemioterapia, choroby autoimmunologiczne) czy występowaniem określonych mutacji genetycznych (zespół łamliwego chromosomu X lub zespół Turnera). Zgodnie z rekomendacjami National Institute of Health and Care Excellence nie zaleca się wykonywania dodatkowych badań hormonalnych u pacjentek z typowymi objawami menopauzalnymi w wieku okołomenopauzalnym. Natomiast w przypadkach wątpliwych lub u kobiet z dolegliwościami menopauzalnymi pojawiającymi się przed 45 rokiem życia posiłkujemy się badaniami laboratoryjnymi, do których należą: oznaczenie hormonu folikulotropowego (FSH – follicle-stimulating hormone), estradiolu, hormonu antymüllerowskiego (AMH – anti-Müllerian hormone), a także ultrasonograficzna ocena pęcherzyków jajnikowych (AFC – antral follicle count).

Z punktu widzenia kobiety istotniejszymi od samego zatrzymania miesiączkowania kwestiami są towarzyszący zespół objawów oraz dodatkowe problemy zdrowotne wynikające z utraty potencjału rozrodczego i funkcji endokrynnej jajników. Zespół menopauzalny, zwany również przekwitaniem, wiąże się z wieloma zaburzeniami somatycznymi i psychicznymi. Zaliczamy do nich typowe objawy naczynioruchowe (uderzenia gorąca, zawroty głowy, nocne poty), a także szereg zaburzeń dotyczących rytmu snu, nastroju (jego obniżenie, drażliwość) czy seksualności (objawy atrofii anogenitalnej, obniżenie libido). Stopień nasilenia zgłaszanych dolegliwości jest indywidualną kwestią każdej pacjentki. W celu obiektywizacji oceny symptomów zespołu menopauzalnego wprowadzono różne kwestionariusze, które mają ułatwić podjęcie odpowiednich decyzji terapeutycznych.