prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Baranowski

Szanowni Państwo!

No i stało się – kolejne fale pandemii COVID-19 powoli zmieniają oblicze medycyny. Analizując coraz bardziej szczegółowe dane statystyczne i bogatsze opracowania naukowe, widzimy, że konsekwencje zakażenia SARS-CoV-2 i przechorowania COVID-19 obejmują wciąż poszerzające się spektrum nowych zjawisk klinicznych. Trwająca pandemia nie pozostała bez wpływu na naszą specjalizację, wiedza w tym zakresie wymaga od nas ciągłej aktualizacji.

Wyrazem tego jest otwierający niniejsze wydanie „Ginekologii po Dyplomie” cykl czterech artykułów na temat problemów związanych z SARS-CoV-2 i COVID-19 w różnych aspektach położniczych – w mojej opinii obecnie jest to najbardziej palący problem naszej codziennej praktyki. Gorąco zachęcam Państwa do zapoznania się z aktualnymi danymi dotyczącymi czynników ryzyka ciężkiego przebiegu choroby u ciężarnych, powikłań położniczych u zakażonych SARS-CoV-2, a także ryzyka zgonu i wystąpienia poważnych powikłań ciąży w zależności od stopnia nasilenia COVID-19. Pomocne w praktyce położniczej będą także przedstawione w jednym z artykułów algorytmy postępowania położniczego u ciężarnych zakażonych SARS-CoV-2 oraz leczenia kobiet w ciąży chorych na COVID-19. W czasie pandemii odżyła również dosyć kontrowersyjna sprawa włączania ciężarnych do badań klinicznych nad szczepionkami i produktami terapeutycznymi. Jak w świetle wytycznych różnych instytucji i towarzystw naukowych przedstawiają się aktualne rekomendacje szczepienia przeciwko COVID-19 w czasie ciąży i laktacji, jaka jest skuteczność, a jakie bezpieczeństwo szczepionek przeciwko COVID-19 w okresie ciąży i karmienia piersią? Odpowiedzi na te pytania znajdą Państwo w naszym wiodącym bloku tematycznym. Podsumowaniem tematu covidowego są komentarze prof. Bożeny Leszczyńskiej-Gorzelak i zespołu prof. Anny Kwaśniewskiej.

Pozostając w obszarze problemów położniczych, polecam Państwa uwadze bardzo sprawnie i dydaktycznie napisany artykuł na temat fizjologii i patologii funkcjonowania osi podwzgórze–przysadka–nadnercza i układu renina–angiotensyna–aldosteron w czasie ciąży. Publikacja prof. Aldony Kowalskiej stanowi kompendium wiedzy z zakresu diagnostyki i leczenia chorób nadnerczy w czasie ciąży.

Szczególnie zainteresowanych medycyną rozrodu gorąco zachęcam do zapoznania się z pracą autorów z ośrodka szczecińskiego pod kierownictwem prof. Rafała Kurzawy na temat aktualnych zasad diagnostyki i leczenia niepłodności spowodowanej zaburzeniami owulacji. Artykuł ten, opracowany na podstawie polskich i także międzynarodowych wytycznych, stanowi istotną pomoc w codziennej praktyce. Równie przydatne okażą się cenne informacje zawarte w publikacji przedstawiającej przyczyny nieprawidłowych krwawień z dróg rodnych, a także schemat diagnostyczny PALM-COEIN oraz przegląd zachowawczych metod leczenia nieprawidłowych krwawień w okresie okołomenopauzalnym. W duchu doskonalenia naszej codziennej praktyki utrzymany jest również artykuł pod kierunkiem prof. Dariusza Samulaka na temat etiologii oraz symptomatologii pierwotnego i wtórnego bolesnego miesiączkowania, zawierający także przegląd aktualnych metod leczenia tego problemu – zagadnienie niezwykle ważne w aspekcie wczesnego rozpoznania endometriozy u młodocianych.

Tradycyjnie nie mogło zabraknąć artykułu dr. Jacka Dońca, który tym razem nie zaprezentował nowej techniki endoskopowej, lecz przedstawił zastosowanie laparoskopii w diagnostyce niepłodności. Autor przypadków laparoskopowych przygotował również test wiedzy na temat współczesnego miejsca i możliwości histeroskopii w rozwiązywaniu problemów ginekologicznych i położniczych.

We wstępie do poprzedniego numeru naszego czasopisma wyrażałem swój optymizm związany z sukcesami w walce z pandemią. Podtrzymując ten optymistyczny ton, jeszcze raz zachęcam do lektury kolejnego wydania „Ginekologii po Dyplomie”, w którym znajdą Państwo oprócz rekomendowanych artykułów wiele równie ciekawych publikacji.