prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Baranowski

Szanowni Państwo!

Pierwszy powakacyjny numer „Ginekologii po Dyplomie” ma nieco inny charakter niż poprzednie wydania naszego czasopisma. Znajdą w nim Państwo znacznie więcej krótkich opracowań, ale ważnych z punktu widzenia codziennej praktyki ambulatoryjnej, a nieco mniej obszernych systemowych artykułów stanowiących kompendium wiedzy z zakresu danego problemu klinicznego.

Tematem przewodnim bieżącego wydania są szeroko pojęte dermatozy okolic sromu i pochwy. Obok klasyfikacji tych zmian autorzy opracowania przedstawiają algorytm diagnostyczno-leczniczy tych schorzeń. Niewątpliwym atutem tego artykułu są również sugestie, jak rozmawiać z pacjentkami o problemach okolic intymnych, a także o zaleceniach dotyczących higieny tej okolicy. Polecam ze względu na powszechność tego zjawiska w codziennej praktyce ambulatoryjnej.

W relacji do pozamedycznych dyskusji na temat umieralności matczynej zachęcam do lektury artykułu prezentującego dane z innego niż Polska regionu geograficznego. W odniesieniu do statystyk epidemiologicznych wskazujących na wzrost umieralności matczynej w dobie pandemii COVID-19 przedstawiono dane dotyczące wpływu czynników rasowych i etnicznych na zgony ciężarnych oraz nierówności rasowe i etniczne w dostępie kobiet do opieki zdrowotnej.

Aspekt endokrynologiczny, położniczy oraz neonatologiczny nierozpoznanej i nieleczonej jawnej niedoczynności tarczycy został omówiony w kolejnym godnym uwagi artykule. Autorka tego usystematyzowanego opracowania (dr hab. Barbara Grzechocińska) podkreśla, że niedoczynność tarczycy (jawna i subkliniczna) w zakresie medycyny rozrodu to bardzo rzadki, ale poważny problem zarówno w okresie przedkoncepcyjnym, jak i w czasie ciąży oraz ma on niekorzystny wpływ na rozwój dzieci.

Kontynuację problemu waginozy bakteryjnej, poruszonego w lipcowym wydaniu „Ginekologii po Dyplomie”, stanowi artykuł na temat położniczych aspektów tego zjawiska, uznanego za czynnik ryzyka powikłań w ciąży. Autorzy tego opracowania zadają bardzo ważne pytanie, czy diagnostyka w kierunku waginozy bakteryjnej powinna być składową rutynowego badania w czasie ciąży, i próbują określić zasady postępowania u ciężarnych z bezobjawowym przebiegiem waginozy bakteryjnej. Bardzo praktyczne rozważania – zapraszam do lektury.

Nawiązaniem do artykułu z poprzedniego numeru naszego czasopisma jest również krótkie opracowanie dotyczące wpływu diety i suplementacji witaminowej na łagodzenie dolegliwości u chorych na endometriozę. Na podstawie wyników badań klinicznych na temat roli interwencji dietetycznych jako uzupełnienia zasadniczego leczenia endometriozy autorzy komentowanego doniesienia proponują konkretne rozwiązanie. Bardzo przydatne w praktyce.

Zwracam Państwa uwagę na komentarz prof. Andrzeja Nowakowskiego i lek. Anny Łucyszyn nawiązujący do cyklu artykułów autorstwa lek. Macieja Mazurca i dr Martyny Trzeszcz poświęconych problemom badań przesiewowych (skriningowi) w kierunku raka szyjki macicy. Jest to temat niezwykle ważny, ponieważ większość ginekologów w Polsce, niezależnie od profilu działalności zawodowej, realizuje pierwszy etap skriningu (pobranie materiału cytologicznego). W ostatniej dekadzie w wielu krajach na świecie nastąpiły dynamiczne zmiany w organizacji badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy, a algorytmy postępowania nie są jednoznaczne. Autorzy tego polemicznego opracowania poddają krytycznej analizie informacje zawarte w trzech artykułach opublikowanych na łamach „Ginekologii po Dyplomie” w 2022 roku. Zachęcam do uważnej lektury i proszę o ewentualne komentarze, z których najciekawsze mogą zostać opublikowane.

Do tematu patologii szyjki macicy nawiązuje także opracowanie na temat nowych trendów w leczeniu raka szyjki macicy. Główną przesłanką tego artykułu jest sugestia ograniczenia wskazań do radykalnego usunięcia macicy i limfadenektomii systemowej. Autorzy podkreślają również rolę węzła wartowniczego oraz analizy czynników rokowniczych u chorych na raka szyjki macicy. Polecam nie tylko specjalistom z zakresu ginekologii onkologicznej.

Ciekawą lekturą będzie także opracowanie polskich autorów na temat splenektomii w położnictwie i ginekologii onkologicznej. Praktyczne wskazówki dotyczące postępowania pooperacyjnego (profilaktyki antybiotykowej i zalecanych szczepień) są dodatkowym atutem tego artykułu. Gorąco polecam.

Na koniec proszę PT czytelników o uważne skonfrontowanie dwóch artykułów na temat stosowania drospirenonu – jeden autorów polskich, drugi opracowany przez zespół niderlandzki.

Przedstawione wyżej rekomendacje są moim bardzo subiektywnym wyborem. Zachęcam zatem Państwa do sięgnięcia po pozostałe opracowania zawarte w bieżącym wydaniu „Ginekologii po Dyplomie”.