Przypadki laparoskopowe

Krwawienie po punkcji jajników w technikach wspomaganego rozrodu

dr n. med. Jacek Doniec1
dr n. med. Monika Szafarowska2
lek. Jan Lewandowski3
lek. Dominika Puchta3,4

1Centrum Chirurgii Robotycznej, Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy, Centralny Szpital Kliniczny MON w Warszawie

2Klinika Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej, Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy, Centralny Szpital Kliniczny MON w Warszawie

3Klinika Leczenia Niepłodności nOvum w Warszawie

4Oddział Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej, Szpital Specjalistyczny im. Świętej Rodziny w Warszawie

Adres do korespondencji:

dr n. med. Jacek Doniec

Centrum Chirurgii Robotycznej,

Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy,

Centralny Szpital Kliniczny MON

ul. Szaserów 128, 04-141 Warszawa

e-mail: doniec@post.pl

  • Opis przypadku pacjentki z podejrzeniem krwawienia do jamy otrzewnej po zabiegu punkcji jajników przeprowadzonym po stymulacji w ramach procedury IVF, u której zdecydowano o wykonaniu laparoskopii diagnostycznej
  • Przyczyny i czynniki ryzyka powikłań krwotocznych po zabiegu punkcji jajników
  • Kiedy krwawienie do jamy otrzewnej po punkcji jajników wymaga interwencji chirurgicznej? Opis postępowania

Opis przypadku

32-letnia kobieta została przyjęta z powodu bólów podbrzusza, osłabienia i wymiotów. Dzień wcześniej wykonano u niej zabieg punkcji jajników po stymulacji w ramach procedury zapłodnienia pozaustrojowego (IVF – in vitro fertilization). W wywiadzie zabieg laparoskopii z koagulacją ognisk endometriozy. W trakcie diagnostyki na SOR-ze stężenie hemoglobiny wynosiło 9,5 g/l, a w dniu punkcji – 12,2 g/l. W przezpochwowym badaniu ultrasonograficznym (USG) widoczny był krwiak w kontakcie z prawym jajnikiem średnicy około 5 cm. W wykonanym badaniu tomografii komputerowej (TK) jamy brzusznej i miednicy mniejszej uwidoczniono płyn w zachyłkach okołookrężniczych i wątrobowym. Ze względu na obraz kliniczny mogący sugerować krwawienie do jamy otrzewnej oraz spadek wartości parametrów morfotycznych krwi zadecydowano o wykonaniu laparoskopii diagnostycznej.

Opis zabiegu

Po wytworzeniu odmy otrzewnowej wprowadzono przez pępek trokar 10 mm z optyką laparoskopu oraz trzy trokary 5 mm umiejscowione w podbrzuszu. Uwidoczniono w zachyłkach okołookrężniczych oraz w zachyłku wątrobowym niewielką ilość brunatnej krwi, którą odessano. W załamku przednim wykryto brunatną krew (ryc. 1), którą także odessano. Po ułożeniu pacjentki w pozycji Trendelenburga i zsunięciu pętli jelit do śródbrzusza stwierdzono masywne skrzepy oraz brunatną krew świadczące o przebytym krwawieniu w tej okolicy (ryc. 2). Krew oraz skrzepy odessano. Uwidoczniono macicę w zrostach z jajnikami oraz odbytnicą o cechach endometriozy głębokiej. Jajniki powiększone, jajowód prawy poszerzony o sadłowatym wyglądzie. Otrzewna załamka przedniego z rozległą nadzianką krwawą, bez cech krwiaka (ryc. 3). Nie uwidoczniono potencjalnego miejsca krwawienia do jamy otrzewnej. W tej sytuacji uwolniono prawy jajnik ze zrostów z więzadłem krzyżowo-macicznym (ryc. 4). Uwidoczniono krwawienie z otrzewnej z okolicy dołka jajnikowego, nad prawym moczowodem (ryc. 5). Krwawienia z prawego jajnika nie stwierdzono. Z wykorzystaniem diatermii argonowej skoagulowano otrzewną dołka jajnikowego (ryc. 6), uzyskując hemostazę (ryc. 7). Diatermią argonową skoagulowano potencjalne miejsca krwawienia z omacicza oraz zobliterowanej zatoki Douglasa. Nie uwidoczniono potencjalnych miejsc krwawienia z lewego jajnika (ryc. 8). Ze względu na tryb operacji nie uwalniano zrostów zatoki Douglasa (endometrioza głęboka). Na tym zabieg zakończono. Pacjentka w następnej dobie po operacji opuściła szpital.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Omówienie

Punkcja jajników jest rutynowym zabiegiem wykonywanym w procedurach rozrodu wspomaganego w celu uzyskania komórek jajowych przeznaczonych do zapłodnienia pozaustrojowego. W krótkim [...]

Do góry