Pediatria 2025 'Profilaktyka i prewencja w pediatrii i psychiatrii dziecięcej' | Kongres Akademii po Dyplomie już 11-12 kwietnia w Warszawie! Sprawdź >
Komunikacja interpersonalna i jej wpływ na jakość opieki
Część 1: Pacjentka po utracie ciąży
dr n. med. Aneta Libera
mgr Kornelia Purc-Bandurko
prof. dr hab. n. med. Bożena Leszczyńska-Gorzelak
- Przeżycia kobiet po stracie prenatalnej – omówienie typowych reakcji pacjentek
- Czynniki determinujące nasilenie reakcji na utratę ciąży i sposób przeżywania żałoby
- Jak wesprzeć pacjentkę po poronieniu lub utracie dziecka i z nią rozmawiać? Wskazówki dla lekarzy i pielęgniarek
Ciąża to dla rodziców okres wielu silnych przeżyć, nie tylko oczekiwań, radości, nadziei i marzeń, lecz także zagubienia, niepewności i obaw, ponieważ nie wszystkie ciąże kończą się urodzeniem zdrowego dziecka. Mogą wystąpić sytuacje szczególne, takie jak np.: poronienie, urodzenie dziecka martwego, chorego i niezdolnego do życia. Utrata dziecka jest największą stratą i najtrudniejszym doświadczeniem, jakich człowiek może doznać w swoim życiu. W skali wydarzeń życiowych Holmesa i Rahe’a1 śmierć bliskiej osoby jest wysoko punktowanym stresogennym przeżyciem. Emocjonalna reakcja na utratę dziecka (niezależnie od zaawansowania rozwoju ciąży) i na wszystkie związane z tą sytuacją konsekwencje osobiste, rodzinne czy społeczne jest często intensywna, długotrwała i wiąże się ze wzrostem ryzyka wystąpienia zaburzeń psychicznych (zespołu stresu pourazowego [PTSD – post-traumatic stress disorder], depresji reaktywnych) oraz dolegliwości somatycznych. Interwencje podejmowane podczas opieki okołoporodowej przez personel medyczny (w tym sposób i zakres udzielania informacji) determinują w znacznej mierze późniejsze zdrowie psychiczne pacjentek po poronieniach czy stracie dziecka w okresie okołoporodowym. Należy nadmienić, że negatywne konsekwencje w sferze psychicznej kobiety nie tylko przekładają się na pogorszenie jakości jej życia, lecz także mają szerszy zasięg społeczny, np. w sferze rodzinnej, zawodowej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa dotyczącego opieki nad kobietami w sytuacjach szczególnych zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej oprócz udzielenia niezbędnej pomocy medycznej pacjentce należy zapewnić także szersze wsparcie: psychologiczne, duchowe, informacyjne i instrumentalne.
Według raportu UNICEF na świecie co 16 sekund rodzi się martwe dziecko. W Polsce wskaźnik martwych urodzeń wynosi nieco ponad 3 martwe urodzenia na 1000 porodów, natomiast 10-15% wszystkich ciąż kończy się poronieniem2-4. Oznacza to, że każdego ro...
„Słowo może leczyć i może ranić, może pomóc przeżyć trudny okres w życiu, ale też może sprawić, że ciężar stanie się nie do udźwignięcia dla człowieka”9.