Utrata wczesnej ciąży (EPL – early pregnancy loss) odnosi się do poronienia w I trymestrze ciąży, przed nabyciem przez płód zdolności do przeżycia. Ogólna częstość występowania EPL waha się od 10% do 25% wszystkich potwierdzonych ciąż. Do blisko 80% wszystkich przypadków poronień dochodzi w I trymestrze ciąży^1,2. Po otrzymaniu wiadomości o utracie ciąży kobiety mogą doświadczać depresji i lęku³. Mogą również czuć się winne lub osamotnione, a niektóre uważają nawet, że można było temu zapobiec⁴. Pacjentki w tej trudnej sytuacji często szukają odpowiedzi na pytanie, co mogą zrobić inaczej w kolejnych ciążach, aby zapobiec podobnym zdarzeniom. W tym czasie niezbędne jest zapewnienie pacjentkom wsparcia. W niniejszym artykule omówimy najczęstsze pytania i kwestie związane z poradnictwem, które pojawiają się po tym, jak pacjentka doświadczy straty wczesnej ciąży (ryc. 1).

Przyczyny i nawroty

Często pacjentki pragną się dowiedzieć, dlaczego doszło do poronienia. Około 50% przypadków EPL wiąże się z nieprawidłowościami chromosomalnymi^5,6. Informacja, że przyczyną większości EPL są sporadyczne nieprawidłowości, a zatem ich ponowne wystąpienie jest mało prawdopodobne, może być dla pacjentek uspokajająca. Chociaż przebyta EPL jest czynnikiem ryzyka utraty kolejnej ciąży, rzeczywiste ryzyko poronienia pozostaje bardzo niskie^1,7,8. Szacuje się, że u 5% pacjentek po EPL dojdzie do drugiej straty z rzędu, a 1% kobiet doświadczy ≥3 poronień⁹.

Niemodyfikowalnym czynnikiem ryzyka wystąpienia EPL jest wiek pacjentki. Ryzyko EPL zwiększa się z wiekiem, a częstość występowania EPL wzrasta do 40% w wieku 40 lat i 80% w wieku 45 lat. Dlatego w przypadku kobiet w wieku powyżej 40 lat pomocne może być rozważenie ryzyka wystąpienia EPL z odpowiedniej perspektywy.

Na wystąpienie EPL może mieć wpływ wiele innych, mniej powszechnych czynników, takich jak: stosowanie używek i narkotyków (alkohol, tytoń, kokaina), choroby przewlekłe, otyłość, ostre infekcje u matki, niektóre leki oraz nieprawidłowości układu rozrodczego. Nie stwierdzono zależności między podróżami lotniczymi, stosowaniem antykoncepcji, ćwiczeniami fizycznymi, wcześniejszą aborcją, aktywnością seksualną i stresem a EPL¹⁰. Istotne jest, aby uświadomić kobietom, że po pojedynczym epizodzie EPL najprawdopodobniej kolejna ciąża będzie przebiegała prawidłowo. Poradnictwo w zakresie modyfikowalnych czynników ryzyka, takich jak palenie tytoniu przez matkę, może pomóc pacjentkom zwiększyć szanse na urodzenie żywego dziecka w kolejnej ciąży.