Temat numeru

Identyfikacja i leczenie pacjentek ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka piersi

Versha Pleasant, MD, MPH

Amanda Manorot, MD

Mark D. Pearlman, MD

Department of Obstetrics & Gynecology, University of Michigan w Ann Arbor

Contemporary OB/GYN 2025;70(1):16-23

  • Czynniki ryzyka rozwoju raka piersi
  • Ocena ryzyka zachorowania na raka piersi
  • Przegląd interwencji terapeutycznych i profilaktycznych stosowanych u kobiet z podwyższonym ryzykiem rozwoju raka piersi

Rak piersi jest najczęściej diagnozowanym nowotworem inwazyjnym w Stanach Zjednoczonych, na który cierpi 1 na 8 kobiet1. Niezwykle ważne jest, aby lekarze posiadali aktualną wiedzę medyczną umożliwiającą identyfikację osób z grupy wysokiego ryzyka zachorowania na raka piersi. W niniejszym artykule przedstawiono, w jaki sposób ginekolodzy-położnicy mogą identyfikować pacjentki wysokiego ryzyka wystąpienia raka piersi oraz udzielać porad dotyczących badań przesiewowych w kierunku raka piersi, profilaktyki i metod ograniczających ryzyko rozwoju tego nowotworu.

Ocena ryzyka

Według National Comprehensive Cancer Network (NCCN) i American College of Radiology (ACR) wszystkie kobiety powinny do 25 roku życia zostać poddane ocenie ryzyka zachorowania na raka piersi2,3. W wielu gabinetach lekarskich ocena ryzyka rozwoju raka piersi w ciągu całego życia nie jest jednak przeprowadzana rutynowo. Chociaż nie ma ustalonego uniwersalnego scenariusza klinicznego, według którego należy przeprowadzić taką ocenę, dogodnym momentem są rutynowe wizyty kontrolne i wizyty, podczas których pacjentki zgłaszają się z dolegliwościami dotyczącymi piersi. Należy również rozumieć, że ocena ryzyka jest procesem ciągłym, który można powtarzać, ponieważ ryzyko może się zmieniać w czasie.

Czynniki ryzyka zachorowania na raka piersi obejmują:

  • gęste utkanie piersi
  • wczesne wystąpienie pierwszej miesiączki (<12 lat)
  • późną menopauzę (>55 lat)
  • brak potomstwa lub późny wiek pierwszego porodu zakończonego urodzeniem żywego dziecka (>30 lat)
  • aktualne stosowanie hormonalnej terapii zastępczej w celu łagodzenia objawów menopauzy
  • wiek >65 lat
  • zmiany wysokiego ryzyka w piersi w wywiadzie (takie jak atypowa hiperplazja lub rak zrazikowy in situ [LCIS – lobular carcinoma in situ])
  • wysokie dawki promieniowania jonizującego na klatkę piersiową w wywiadzie4.

Jednym z najważniejszych czynników ryzyka jest występowanie raka piersi w rodzinie, co może zwiększać ryzyko rozwoju tego nowotworu nawet 3,6-krotnie5.

Ocenę ryzyka zachorowania na raka piersi rozpoczyna się od zebrania wywiadu rodzinnego obejmującego trzy pokolenia. Powinny być w nim uwzględnione wszystkie nowotwory występujące u wszystkich osób, niezależnie od płci, w rodzinie ze strony zarówno...

  • występowanie wielu przypadków raka piersi w wywiadzie osobistym lub rodzinnym (szczególnie w rodzinie po tej samej stronie)
  • rak piersi o wczesnym początku (w wieku ≤50 lat)
  • rak jajnika
  • rak trzustki
  • rak piersi u mężczyzn
  • występowanie potrójnie ujemnego raka piersi w każdym wieku.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Możliwości postępowania u pacjentek ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka piersi

Podsumowanie

Ze względu na wysoką częstość występowania raka piersi w całym kraju ginekolodzy-położnicy często spotykają się z pacjentkami, u których w rodzinie [...]

Do góry