Strukturalne choroby serca i kardiomiopatie

Redaktor działu: prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gąsior, Katedra i Klinika Kardiologii SUM, Katowice

Niskogradientowe ciężkie zwężenie zastawki aortalnej – czy i jakie znaczenie ma przepływ?

Wojciech Braksator, Marcin Konopka

Katedra i Klinika Kardiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Chorób Wewnętrznych, II Wydział Lekarski Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Adres do korespondencji: Dr hab. n. med. Wojciech Braksator, Katedra i Klinika Kardiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Chorób Wewnętrznych, II Wydział Lekarski Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Mazowiecki Szpital Bródnowski, ul. Kondratowicza 8, 03-242 Warszawa, tel.: (22) 326-56-05, e-mail: w.braksator@ptkardio.pl

Kardiologia po Dyplomie 2013; 12 (7-8): 33-44

Wprowadzenie

Zwężenie zastawki aortalnej (aortic stenosis) to obecnie najczęstsza wada zastawkowa serca w Europie oraz Ameryce Północnej i główne wskazanie do operacji wymiany zastawek. Stwierdza się ją u około 2-7% osób w populacji ogólnej po 65 roku życia. Etiologia wady jest głównie degeneracyjna, zależy także od wieku. U osób starszych stenoza rozwija się na podłożu zastawki trójpłatkowej, w obrębie której zmiany degeneracyjne (procesy miażdżycowe, kostnienie, wapnienie) prowadzą do zwężenia. Analogiczny proces zachodzi w obrębie zastawki dwupłatkowej, z tą jednak różnicą, że zmiany zwyrodnieniowe pojawiają się w znacznie młodszym wieku. Dwupłatkowa zastawka aortalna jest główną przyczyną istotnego zwężenia u osób w wieku średnim (powyżej czwartej dekady życia). Rzadkie wady wrodzone są najczęstszą przyczyną schorzenia w najmłodszej grupie wiekowej. Choroba reumatyczna to czynnik etiologiczny mający dziś znaczenie głównie w krajach poza Europą i Stanami Zjednoczonymi [1,2].

Podstawowym badaniem diagnostycznym u chorych ze zwężeniem zastawki aortalnej jest echokardiografia przezklatkowa. Umożliwia ona potwierdzenie wstępnego rozpoznania postawionego na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego. Równocześnie pozwala ocenić morfologię aparatu zastawkowego, zmierzyć stopień zaawansowania wady, ocenić morfologię i funkcję lewej komory, stan pozostałych zastawek serca, aortę piersiową. Dane echokardiograficzne wraz z informacjami uzyskanymi z oceny klinicznej (objawy, takie jak upośledzenie tolerancji wysiłku, dolegliwości stenokardialne, stany przedomdleniowe lub pełne utraty przytomności) umożliwiają stratyfikację ryzyka i ocenę rokowania. Są podstawą kwalifikacji pacjentów do leczenia operacyjnego [3-5].

Zgodnie z wytycznymi do podstawowych parametrów echokardiograficznych, na podstawie których ocenia się stopień zaawansowania wady, należą: maksymalna prędkość przepływu (Vmax, m/s), średni gradient (Pmean, mm Hg), pole powierzchni ujścia (aortic valve area, AVA, cm2), indeksowane pole powierzchni zastawki aortalnej (AVAi, cm2/m2), stosunek prędkości w drodze odpływu lewej komory do prędkości przepływu przez zastawkę aortalną (velocity ratio, VR). W zależności od wartości poszczególnych parametrów wyróżnia się trzy stopnie zwężenia zastawki aortalnej: łagodne, umiarkowane i ciężkie (tabela) [3,5].

Obecnie leczenie operacyjne zaleca się przede wszystkim u chorych z objawami klinicznymi, u których rozpoznaje się ciężkie zwężenie zastawki [4]. Okazuje się jednak, że klasyczne kryteria pozwalające rozpoznać takie zwężenie (AVA <1 cm2, Pmean >40...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Klasyfikacja chorych z ciężkim zwężeniem zastawki aortalnej i zachowaną lub obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory

Klasyfikacja zaproponowana przez Pibarota i Dumesnila dzieli chorych z ciężkim zwężeniem zastawki aortalnej w zależności od wartości frakcji wyrzutowej, objętości krwi [...]

Klasyfikacja chorych z ciężkim zwężeniem zastawki aortalnej i zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory

Jeszcze szerzej do problemu chorych z ciężkim zwężeniem zastawki aortalnej podchodzą Lancellotti i wsp. Na podstawie szczegółowej analizy kohorty 150 pacjentów z [...]

Leczenie zwężenia zastawki aortalnej

Kwalifikacja do leczenia operacyjnego jest zalecana u pacjentów z ciężkim zwężeniem zastawki i współwystępującymi objawami klinicznymi. Wymianę zastawki zaleca się także [...]

Podsumowanie

Analiza pacjentów z ciężkim bezobjawowym zwężeniem zastawki aortalnej pokazuje, że jest to niejednorodna grupa chorych. Postawienie właściwej diagnozy, na podstawie której [...]
Do góry