Wprowadzenie

Dowody przemawiające za podawaniem leków hipotensyjnych w celu zmniejszenia ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych (takich jak zakończone i niezakończone zgonem udary mózgu, zawały mięśnia sercowego, niewydolność serca i inne zgony z przyczyn sercowo-naczyniowych) u osób z nadciśnieniem tętniczym pochodzą z wielu randomizowanych prób klinicznych, w większości przypadków kontrolowanych placebo, które przeprowadzono w latach1965-1995. Dowody przemawiające za celowością leczenia hipotensyjnego pochodzą również z obserwacji, że uzyskana w następstwie obniżenia ciśnienia regresja powikłań narządowych, takich jak przerost lewej komory serca i wydalanie białka z moczem, może się wiązać z redukcją częstości występowania zakończonych i niezakończonych zgonem incydentów sercowo-naczyniowych.

Ogłoszone w czerwcu 2013 r. wytyczne Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (European Society of Hypertension, ESH) oraz Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (European Society of Cardiology, ESC) [1] szeroko omawiają różne aspekty leczenia nadciśnienia tętniczego, poczynając od decyzji o włączeniu leczenia, przez docelowe wartości ciśnienia tętniczego, wybór leków hipotensyjnych w monoterapii lub w leczeniu skojarzonym, leczenie nadciśnienia w sytuacjach szczególnych, po postępowanie w nadciśnieniu opornym, z uwzględnieniem nowych metod zabiegowego leczenia nadciśnienia tętniczego. Nadmienić trzeba, że po raz pierwszy w zaleceniach dotyczących nadciśnienia tętniczego wprowadzono stopniowanie poziomu dowodów naukowych i siły zaleceń dotyczących głównych zagadnień diagnostycznych, podobnie jak w europejskich wytycznych dotyczących innych chorób, zgodnie z zaleceniami ESC (tab. 1 i 2).

Rozpoczynanie farmakoterapii hipotensyjnej

 W wytycznych z 2013 r. zwraca uwagę mocniejsze oparcie kryteriów włączania leczenia hipotensyjnego na dowodach z badań naukowych (tab. 3). Autorzy wytycznych podkreślają, że randomizowane kontrolowane próby kliniczne, które dostarczyły jednoznacznych dowodów przemawiających za stosowaniem leczenia hipotensyjnego [2], przeprowadzono głównie u osób z ciśnieniem skurczowym (SBP) ≥160 mm Hg lub ciśnieniem rozkurczowym (DBP) ≥100 mm Hg, które obecnie byłyby klasyfikowane jako pacjenci z nadciśnieniem 2 lub 3 stopnia, ale obejmowałyby one również niektórych pacjentów z nadciśnieniem 1 stopnia z dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym. Mimo pewnych trudności z odnoszeniem nowych klasyfikacji do starszych prób klinicznych dowody przemawiające za farmakoterapią u osób ze znacznie podwyższonym ciśnieniem tętniczym lub u pacjentów z nadciśnieniem i dużym łącznym ryzykiem sercowo-naczyniowym wydają się rozstrzygające. Podwyższone ciśnienie w znacznym stopniu wpływa na łączne ryzyko u tych chorych, a więc wymaga niezwłocznej interwencji.