Szanowni Państwo,
Drogie Koleżanki i Koledzy!

Okres jesieni to pora roku obfitująca w liczne szkolenia, kursy i konferencje kardiologiczne. Częstym tematem tych wydarzeń edukacyjnych są nowe wytyczne zaprezentowane na Kongresie Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

W listopadowym numerze Kardiologii po Dyplomie przedstawiamy najważniejsze elementy nowych rekomendacji dotyczących stabilnej choroby wieńcowej wraz z komentarzem prof. Janiny Stępińskiej. Nie trzeba udowadniać wagi tych wytycznych, które mają pomóc w diagnozowaniu i leczeniu tej dużej populacji chorych w naszym kraju, ocenianej na 10% osób w wieku powyżej 45 roku życia. Z jednej strony nie należy zbyt pochopnie kierować chorych stabilnych do koronarografii, ale przy dowodach na istotne niedokrwienie w próbach czynnościowych, najlepiej z zastosowaniem technik obrazowych, nie należy zwlekać z koronarografią.

Chorzy z ostrym zespołem wieńcowym i cukrzycą stanowią nawet ponad 1/3 leczonych. To trudniejsza grupa chorych, którzy często z opóźnieniem są kierowani do leczenia interwencyjnego, wymagają często wczesnej strategii interwencyjnej, decyzji kardiogrupy o dalszym sposobie rewaskularyzacji, nefroprotekcji oraz dobrze nadzorowanego leczenia hipoglikemizującego. O tym, jak leczyć tych chorych reperfuzyjnie, traktuje artykuł dr. Aleksandra Araszkiewicza i prof. Stefana Grajka z Poznania.

Drugą trudną i dość liczną grupę chorych stanowią pacjenci z niewydolnością serca z zachowaną frakcją wyrzutową. Dr Tomasz Rywik z Instytutu Kardiologii w Warszawie opisuje patofizjologię zmian w sercu u tych chorych oraz strategię terapii nakierowaną na leczenie objawów. Brakuje bowiem dotąd specyficznej terapii zmieniającej rokowanie u tych chorych.

Zapalenie wsierdzia jest zawsze groźnym schorzeniem o niepewnym rokowaniu, szczególnie gdy dotyczy osoby z wszczepionym obcym materiałem lub urządzeniem. Bogato ilustrowany artykuł dr Anny Polewczyki prof. Andrzeja Kutarskiego z zespołem z Kielc i Lublina prezentuje metody rozpoznawania odelektrodowego IZW i aktualne rekomendacje terapeutyczne.

Artykuł doc. Grzegorza Madyckiego z Warszawy dotyczy rozpoznawania i leczenia ostrego niedokrwienia kończyn. Na oddziale kardiologii spotykamy się niekiedy z takim problemem u chorego po przeznaczyniowej interwencji kardiologicznej, np. po planowej koronarografii, lub w powiązaniu czasowym ze świeżym zawałem serca. Czas od wystąpienia objawów jest ważnym czynnikiem determinującym sposób leczenia i rokowanie. Leczenie trombolityczne czy interwencja chirurgiczna muszą być podjęte szybko w specjalistycznym ośrodku naczyniowym.

Druga część artykułu o wydłużonym czasie repolaryzacji doc. Krzysztofa Szydło z Katowic dotyczy tym razem ostrego zespołu wieńcowego. W Zagadkach Echo znajdują się ciekawe przypadki po zabiegach interwencyjnych.

A w Doniesieniach ostatniego miesiąca dowiemy się m.in. o opóźnionym rozpoznawaniu zatorowości płucnej, o przewadze koncentratu czynników protrombiny nad świeżo mrożonym osoczem w odwracaniu działania warfaryny oraz o hartowaniu serca przed chirurgiczną rewaskularyzacją.