Wprowadzenie

Infekcyjne zapalenie wsierdzia (IZW) to rzadka (zachorowalność około 3-10 osób na 100 000 na rok) zapalna choroba wsierdzia, do rozwoju której dochodzi w wyniku zakażenia o różnorodnej etiologii. Najczęstszymi patogenami powodującymi IZW są Staphylococcus aureus (30-41%) (zwłaszcza u osób stosujących substancje odurzające dożylnie, pacjentów ze sztucznymi zastawkami, urządzeniami wewnątrzsercowymi i w prawokomorowym IZW), rzadziej paciorkowce, gronkowce koagulazoujemne i enterokoki. Proces chorobowy najczęściej dotyczy zastawki aortalnej (34-43%) i mitralnej (26-41%). Zastawka trójdzielna zajęta jest w 9-20% przypadków. Najliczniejszą grupą pacjentów z IZW do tej pory były osoby w młodym wieku (średnia 47 lat). Obecnie chorują przede wszystkim osoby starsze, a średnia wieku zachorowania wynosi od 52 do 70 lat. Większość pacjentów w tej grupie to mężczyźni (59,4-68%) [1-7].

Objawy infekcyjnego zapalenia wsierdzia są często mało charakterystyczne i początkowo mogą stwarzać trudności nawet doświadczonym klinicystom, a u wielu pacjentów rozpoznanie stawiane jest dopiero kilka do kilkunastu dni od przyjęcia do szpitala.

Niestety, IZW nadal wiąże się z wysoką śmiertelnością wewnątrzszpitalną wynoszącą 17-29%. W przypadku tej choroby dochodzi także do wielu powikłań. Poniżej przedstawiono najczęstsze z nich [3,4,7]:

• epizody zatorowe (u 40-44% chorych),
• niewydolność serca (26-32%),
• ropnie wewnątrzsercowe (9-14%),
• uszkodzenie nerek (4-30%),
• zaburzenia rytmu serca (2-8%),
• wstrząs septyczny (4%),
• zaburzenia reumatologiczne (rzadko opisywane).

W artykule skoncentrowano się głównie na rzadszych powikłaniach, takich jak uszkodzenie nerek i powikłania reumatologiczne.

Ostre uszkodzenie nerek w przebiegu IZW

Powikłania nerkowe są uwzględniane w większości prac dotyczących infekcyjnego zapalenia wsierdzia. Ich częstość waha się od 4 do 30% [1,3,5,7,8].

Najczęstszą przyczyną uszkodzenia nerek, bo dotyczącą aż 31% wszystkich pacjentów z ostrym uszkodzeniem nerek, jest zawał nerki spowodowany w ponad połowie przypadków przez zatory bakteryjne. Głównym izolowanym patogenem jest S. aureus.

Kłębuszkowe zapalenie nerek (KZN) to druga co do częstości przyczyna rozwoju ostrego uszkodzenia nerek (26%). Najczęściej KZN związane jest z zapaleniem naczyń. Wśród nich są przypadki, w przebiegu których stwierdza się przeciwciała przeciwko cyto...

Operacje kardiochirurgiczne w przebiegu IZW niosą za sobą ryzyko ostrego uszkodzenia nerek oraz progresji przewlekłej choroby nerek. Do uznanych czynników ryzyka rozwoju pooperacyjnego uszkodzenia nerek należą: wielokrotne operacje, przedoperacyjn...