Najczęstsze błędy

Najczęstsze błędy w przygotowaniu pacjenta do operacji kardiochirurgicznej

prof. dr hab. n. med. Tomasz Hirnle
dr n. med. Janina Lewkowicz
dr n. med. Adrian Stankiewicz
lek. Maciej Mitrosz

Klinika Kardiochirurgii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

W artykule omówiono wieloetapowy proces przygotowania pacjentów do operacji kardiochirurgicznej z uwzględnieniem najczęściej popełnianych w nim błędów. Wyjaśniono również, czemu służą liczne badania zlecane przez kardiochirurgów przed operacją serca. Z pewnością będą to cenne informacje dla kardiologów oraz lekarzy wielu specjalności biorących udział w przygotowaniu pacjentów do operacji kardiochirurgicznych.

Wprowadzenie

Można powiedzieć, że kardiochirurgia jest zbrojnym ramieniem kardiologii. Leczenie kardiochirurgiczne stanowi najbardziej inwazyjną formę leczenia, ale często najskuteczniejszą. Żeby chory odniósł z niego korzyść, musi być ono wdrożone w konkretnych wskazaniach, a pacjent – właściwie przygotowany do operacji. Wskazania są precyzyjnie opracowane i często uaktualniane, natomiast przygotowanie chorego do zabiegu wciąż sprawia kłopoty.

Warto podkreślić, że oddziały kardiologiczne na co dzień współpracujące z oddziałami kardiochirurgicznymi, szczególnie jeśli znajdują się w tym samym budynku, wywiązują się ze swoich zadań znakomicie. Współpraca i proces przygotowania chorego formują się podczas niemal codziennych spotkań heart teamów. Problemy – wynikające głównie z niedopowiedzeń – powstają zazwyczaj w miarę wzrostu odległości między oddziałami lub gdy kontakt osobisty jest rzadszy.

Udzielanie informacji

O konieczności wykonania zabiegu kardiochirurgicznego zobowiązany jest rzeczowo poinformować pacjenta już lekarz/oddział kierujący go do operacji. Każda „duża” operacja, także kardiochirurgiczna, oprócz spodziewanego pozytywnego efektu, jakim jest wydłużenie życia oraz uwolnienie od cierpienia związanego z chorobą, czyli poprawa jakości życia w porównaniu z pacjentami nieoperowanymi, niesie ze sobą ryzyko operacyjne. Definiuje się je jako ryzyko wystąpienia w czasie zabiegu i w okresie pooperacyjnym niekorzystnych zdarzeń – zgonu lub powikłań takich jak: niewydolność oddechowo-krążeniowa, niewydolność nerek, udar czy trudności z gojeniem się ran pooperacyjnych. Ryzyko operacyjne jest największe bezpośrednio po zabiegu, z czasem stopniowo spada i przeważają efekty pozytywne. Przygotowanie do zabiegu pozwala obniżyć wczesną śmiertelność okołooperacyjną, więc należy dbać o to, by było ono jak najlepsze.

Śmiertelność w przypadku najczęściej wykonywanej operacji kardiochirurgicznej, czyli pomostowania aortalno-wieńcowego (CABG – coronary artery bypass grafting), wynosi obecnie w Polsce 2,07% i jest to jeden z najniższych wskaźników spotykanych w pi...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Przygotowanie do operacji

Wszystko, co pomaga właściwie zaplanować operację, zmniejsza jej ryzyko. „Błędy”, o których mówią chirurdzy, polegają na tym, że chirurg chce obniżyć [...]

Sytuacje specjalne

Nie wiadomo, do której kategorii należałoby zaliczyć wcale nierzadką praktykę przedstawiania (zachwalania) „ciężkich” chorych jako chorych niskiego ryzyka: czy do kategorii [...]

Leczenie farmakologiczne

Operacje kardiochirurgiczne są wykonywane w tzw. pełnej heparynizacji, w krążeniu pozaustrojowym, przy całkowitym zniesieniu krzepnięcia chorego po dożylnym podaniu heparyny niefrakcjonowanej. [...]

Przeciwwskazania

W obecnych rekomendacjach coraz rzadziej występuje rekomendacja klasy III, czyli przeciwwskazanie do leczenia kardiochirurgicznego. Jednym z przeciwwskazań do operacji jest brak [...]

Kwalifikacja

Poza poinformowaniem chorego o planowanym leczeniu oraz przygotowaniem ogólnointernistycznym i przeciwinfekcyjnym istotne są również kwestie ściśle kardiologiczne.

Podsumowanie – co powinniśmy zapamiętać?

Opisane problemy nie są wcale rzadkie. Potwierdzeniem niech będzie zestawienie z dwóch kolejnych miesięcy z Kliniki Kardiochirurgii w Białymstoku: na 126 [...]
Do góry