Przypadek kliniczny

Rytm pozazatokowy u sportowca

lek. Marcin Konopka1
dr n. med. Krystyna Anioł-Strzyżewska2
dr n. med. Krystyna Burkhard-Jagodzińska2
prof. dr hab. n. med. Wojciech Braksator1

1Zakład Kardiologii Sportowej i Nieinwazyjnej Diagnostyki Kardiologicznej, Klinika Kardiologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

2Instytut Sportu w Warszawie

Adres do korespondencji: lek. Marcin Konopka, Zakład Kardiologii Sportowej i Nieinwazyjnej Diagnostyki Kardiologicznej, Klinika Kardiologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny, ul. Kondratowicza 8, 03-258 Warszawa; e-mail: marcin.konopka@op.pl

OPIS PRZYPADKU

Omawiany przypadek dotyczy dwudziestotrzyletniej kobiety bez chorób internistycznych i układu krążenia w wywiadzie. Wywiad rodzinny w kierunku istotnych chorób internistycznych, schorzeń układu krążenia oraz nagłych zgonów również jest negatywny. W badaniu przedmiotowym nie stwierdzono istotnych odchyleń od stanu prawidłowego.

Pacjentka od 6 lat trenuje pięciobój nowoczesny, jest członkiem kadry narodowej, we wcześniejszym okresie kariery sportowej trenowała przez 10 lat pływanie. Dotychczasowe najważniejsze osiągnięcia sportowe to kilkakrotne stawanie na podium mistrzostw Polski w pięcioboju nowoczesnym.

Kobieta ćwiczy średnio 19 godzin w tygodniu. Jej wzrost wynosi 167 cm, masa ciała – 58 kg, indeks masy ciała (BMI) – 20,8 kg/m2, pole powierzchni ciała (BSA) – 1,65 m2.



W trakcie okresowej oceny lekarskiej u zawodniczki wykonano spoczynkowe badanie elektrokardiograficzne (EKG), w którym stwierdzono obecność rytmu pozazatokowego. W opisie badania: rytm przedsionkowy o częstości 61/min, oś serca pośrednia (na granicy osi serca odchylonej w prawo – kąt 85°), zespół QRS prawidłowej szerokości (poniżej 100 ms) ze zniekształceniem o morfologii RSr’ w odprowadzeniu V1 (brak spełnienia kryteriów niepełnego bloku prawej odnogi pęczka Hisa), prawidłowy skorygowany odstęp QTc (ryc. 1).

Zmiany obserwowane w spoczynkowym EKG nie występowały w trakcie wysiłku fizycznego ani po jego zakończeniu (ryc. 2).

Diagnostykę EKG uzupełniono o 24-godzinną rejestrację rytmu serca metodą holterowską. W badaniu stwierdzano przez większość czasu rejestracji rytm zatokowy o średniej częstości 73/min. Minimalna częstość rytmu serca wyniosła 44/min o godzinie 5.04; maksymalna – 173/min o godz. 11.27 (okres treningu). Dodatkowych pobudzeń komorowych nie zarejestrowano. W trakcie całej rejestracji, a szczególnie w godzinach wieczornych oraz nocnych i porannych, zanotowano liczne wstawki (maksymalnie do kilkudziesięciu sekund) rytmu pozazatokowego o częstości około 50/min. Nie odnotowano pauz dłuższych niż 2,5 sekundy. Na zapisie widać zarejestrowany czas treningu wykonywanego przez zawodniczkę, podczas którego odnotowano adekwatny do obciążenia (trening submaksymalny) wzrost częstości tętna oraz ustąpienie rytmów pozazatokowych (obecna tachykardia zatokowa wynikająca z wysiłku) (ryc. 3).

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zakres diagnostyki kardiologicznej u sportowców wyczynowych

Okresowe badanie lekarskie ze szczególnym uwzględnieniem oceny w kierunku chorób układu krążenia i poszukiwania potencjalnych przyczyn nagłego zgonu sercowego jest podstawą [...]

Przebudowa serca w wyniku regularnego uprawiania sportu

Regularny trening fizyczny może prowadzić do morfologicznej, czynnościowej i elektrofizjologicznej przebudowy serca, co określa się terminem „serce sportowca” („athlete’s heart”). Jednymi [...]

Ocena elektrokardiograficzna

Badanie elektrokardiograficzne osób aktywnych fizycznie może się różnić od badania EKG osób nieuprawiających sportu. Wiele stwierdzanych zmian ma tło fizjologiczne i [...]

Rytm pozazatokowy

U sportowców wyczynowych wyodrębnia się grupę tzw. fizjologicznych zaburzeń rytmu serca, których występowanie wynika ze zwiększonego napięcia nerwu błędnego. Powszechnymi zjawiskami [...]

Do góry