Wyniki ogłoszonych niedawno dwóch badań PIONEER AF-PCI (z zastosowaniem rywaroksabanu) i RE-DUAL PCI (z zastosowaniem dabigatranu) przyniosły nowe dane dotyczące strategii postępowania u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca i migotaniem przedsionków. Niniejszy artykuł podsumowuje dotychczasową wiedzę naukową dotyczącą prowadzenia chorych z migotaniem przedsionków po zabiegach przezskórnej interwencji wieńcowej, ze szczególnym uwzględnieniem wyników tych badań.

Wprowadzenie

Podeszły wiek wiąże się ze zwiększoną zapadalnością na migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) i częstością jego występowania. Tym samym w związku ze starzeniem się społeczeństwa liczba pacjentów z AF gwałtownie rośnie.¹ Z drugiej strony podeszły wiek stanowi istotny czynnik ryzyka wystąpienia choroby niedokrwiennej serca (CAD – coronary artery disease), w tym ostrego zespołu wieńcowego (ACS – acute coronary syndrome).^2,3 Prowadzi to do obserwowanego zwiększenia się liczby wykonywanych zabiegów przezskórnej interwencji wieńcowej (PCI – percutaneous coronary intervention) wśród pacjentów z CAD i współistniejącym AF.⁴ Obecnie to zjawisko może dotyczyć nawet 10% pacjentów poddawanych PCI.^5,6 Co ważne, leczenie tej grupy chorych stanowi istotne wyzwanie, ponieważ wymagają oni zastosowania doustnego leczenia przeciwzakrzepowego (OAC – oral anticoagulation) w celu redukcji ryzyka udaru mózgu, a z drugiej strony – użycia podwójnej terapii przeciwpłytkowej (DAPT – dual antiplatelet therapy) dla zapobieżenia wystąpieniu zakrzepicy w stencie lub zawałowi serca (ryc. 1 i 2).^5,7,8 Takie połączenie OAC z DAPT, opartej na kwasie acetylosalicylowym i inhibitorze receptora płytkowego P2Y₁₂, oprócz oczywistej redukcji powikłań niedokrwiennych wiąże się jednak ze znaczącym zwiększeniem ryzyka krwawień.⁹ Wymusza to na lekarzach indywidualizację terapii na podstawie oceny ryzyka powikłań niedokrwiennych i krwotocznych.^10,11 Postępowanie takie jest w wielu przypadkach utrudnione, gdyż do niedawna dane dotyczące optymalnego czasu trwania tego rodzaju terapii i możliwości użycia tzw. nowych OAC, niebędących antagonistami witaminy K (NVKA – non-vitamin K antagonists), były bardzo ograniczone. Wyniki ogłoszonych niedawno dwóch badań PIONEER AF-PCI (z zastosowaniem rywaroksabanu) i RE-DUAL PCI (z zastosowaniem dabigatranu) przyniosły nowe dane dotyczące strategii postępowania u pacjentów z CAD i AF.^12,13 Niniejszy artykuł podsumowuje dotychczasową ewidencję naukową dotyczącą prowadzenia chorych z AF po zabiegach PCI, ze szczególnym uwzględnieniem wyników tych badań.