Przezcewnikowe wszczepienia bioprotezy mitralnej – rzeczywistość czy przyszłość?
dr n. med. Anna Olasińska-Wiśniewska1
dr hab. n. med. Marek Grygier2
- Złożoność zastawki mitralnej, wiele wymagań, które musi spełniać idealna bioproteza, a przede wszystkim skuteczne zabiegi naprawcze tej zastawki (MitraClip) stanowią mocną konkurencję dla nowatorskiej metody leczenia przezskórnego, jakim jest przezcewnikowe wszczepienie bioprotezy mitralnej
- Celem artykułu jest przedstawienie zalet i wyzwań związanych z tą procedurą
Nowoczesna kardiologia inwazyjna umożliwia interwencje na zastawkach bez konieczności otwierania klatki piersiowej. Poza przezcewnikowym wszczepianiem zastawki aortalnej (TAVI – transcatheter aortic valve implantation), które ma dość ugruntowaną pozycję, czy wykonywanymi już, choć nadal w nielicznych ośrodkach, zabiegami leczenia niedomykalności mitralnej metodą MitraClip, jedną z najbardziej nowatorskich metod interwencyjnych jest przezcewnikowe wszczepienie bioprotezy mitralnej.
Wprowadzenie
Wada zastawki mitralnej należy do najczęstszych postaci nabytej wady serca. Częstość jej występowania rośnie z wiekiem; choroba dotyczy ponad 1% pacjentów >75 roku życia. Na prawidłowe działanie całego aparatu mitralnego składają się wszystkie jego elementy: pierścień mitralny, płatki przedni i tylny, spoidła, nici ścięgniste i mięśnie brodawkowate wraz ze ścianą lewej komory. Do uszkodzenia aparatu mitralnego dochodzi w wyniku zmian degeneracyjnych, zakażenia (infekcyjne zapalenie wsierdzia), guza (np. śluzak ograniczający otwarcie zastawki), niedokrwienia (pozawałowa lub w przebiegu przewlekłego niedokrwienia zmiana geometrii lewej komory, a tym samym i aparatu podzastawkowego, i w jej konsekwencji zaburzenia funkcjonowania i niedomykalność zastawki).
Niedomykalność mitralną dzieli się klasycznie na pierwotną, określaną powszechnie jako organiczną, oraz wtórną, nazywaną czynnościową. Pierwotna niedomykalność mitralna wynika z nieprawidłowości aparatu mitralnego, w tym płatków mitralnych, strun ścięgnistych i mięśni brodawkowatych, a wtórna – czynnościowa – jest skutkiem globalnej lub odcinkowej przebudowy lewej komory, ze zmianą jej kształtu, wymiaru, zaburzeniem funkcji, z rozciągnięciem pierścienia mitralnego lub bez takiego rozciągnięcia. Obie postaci niedomykalności mitralnej stanowią więc bardzo odmienne schorzenia, wynikające z różnych sytuacji klinicznych i różniące się zasadniczo możliwościami terapii i rokowaniem. Według opublikowanych analiz1 u 55% pacjentów rozpoznaje się pierwotną, u 30% wtórną niedomykalność mitralną, a u 15% etiologia jest mieszana. O ile leczenie zabiegowe w przypadku pierwotnej niedomykalności mitralnej ma potwierdzoną skuteczność, o tyle korzyści z leczenia operacyjnego wtórnej niedomykalności pozostają wątpliwe.
