Rehabilitacja kardiologiczna otyłych pacjentów – modyfikacja postępowania

dr hab. n. med. Dominika Szalewska
dr n. med. Piotr Niedoszytko

Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej, Gdański Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Dominika Szalewska

Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa

i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej,

Gdański Uniwersytet Medyczny

al. Zwycięstwa 30, 80-219 Gdańsk

e-mail: dominika.szalewska@gumed.edu.pl

  • Ryzyko zgonu z dowolnej przyczyny osób aktywnych fizycznie, zarówno otyłych, jak i z prawidłową masą ciała, jest mniejsze w porównaniu z osobami nieaktywnymi
  • Otyli pacjenci poddawani rehabilitacji kardiologicznej to grupa wymagająca zindywidualizowania postępowania rehabilitacyjnego we wszystkich jego aspektach: począwszy od diagnostyki otyłości przez trening fizyczny, poradnictwo dietetyczne aż po interwencje psychologiczne i treningi motywacyjne

„Najpierw tworzymy nasze nawyki, potem one tworzą nas”.

Charles C. Noble


Otyłość stanowi coraz powszechniejszy problem społeczny i medyczny. Jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób układu krążenia. W przypadku otyłych pacjentów kierowanych na rehabilitację kardiologiczną trening fizyczny powinien być zindywidualizowany, najlepiej na podstawie wyników sercowo-płucnego testu wysiłkowego. Konieczne jest włączenie leczenia dietetycznego i interwencji psychologicznej. Osoby aktywne fizycznie, zarówno otyłe, jak i z prawidłową masą ciała, są obarczone mniejszym ryzykiem zgonu z jakiejkolwiek przyczyny w porównaniu z osobami prowadzącymi siedzący tryb życia1.

Rehabilitacja kardiologiczna pacjentów z otyłością

Rehabilitacja kardiologiczna zmienia się dynamicznie z czasem. W związku z imponującym rozwojem kardiologii i kardiochirurgii zmieniają się zarówno wskazania do rehabilitacji, jak i charakterystyka pacjentów, szczególnie pod względem ciężkości stanu klinicznego i chorób współistniejących.

Cele rehabilitacji kardiologicznej, definiowanej jako „ogół aktywności i interwencji wymaganych do osiągnięcia najlepszego możliwego stanu fizycznego, umysłowego oraz społecznego tak, żeby pacjent z przewlekłą chorobą sercowo-naczyniową lub po okresie ostrym choroby był w stanie o własnych siłach ponownie zająć właściwe mu miejsce w społeczeństwie oraz prowadzić aktywne życie”2, również ewoluują. W latach 60. ubiegłego wieku nadrzędnym celem rehabilitacji było przeciwdziałanie skutkom unieruchomienia, następnie, w latach 70-80. XX wieku, podczas rozkwitu polskiej szkoły rehabilitacji, za ojca której uważa się profesora Wiktora Degę, za najważniejszy cel uważano działania zmierzające do szybkiego powrotu pacjenta do aktywności zawodowej. Obecnie natomiast kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna stała się unikalnym narzędziem prewencji wtórnej u pacjentów z chorobami układu krążenia. W nowym, finansowanym od 2017 r. przez Narodowy Fundusz Zdrowia, programie koordynowanej opieki specjalistycznej dla pacjenta po zawale serca (KOS-zawał) rehabilitacja stanowi niezbędne ogniwo procesu, którego celem jest wydłużenie i poprawa jakości życia pacjenta przyjętego do szpitala z rozpoznaniem zawału serca, przy zmniejszonej liczbie rehospitalizacji z przyczyn sercowo-naczyniowych.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rehabilitacja kardiologiczna pacjentów z otyłością

Rehabilitacja kardiologiczna zmienia się dynamicznie z czasem. W związku z imponującym rozwojem kardiologii i kardiochirurgii zmieniają się zarówno wskazania do rehabilitacji, [...]

Podsumowanie

Otyli pacjenci poddawani rehabilitacji kardiologicznej mogą odnieść korzyści w postaci wydłużenia życia i zmniejszenia ryzyka rehospitalizacji także dzięki obniżeniu masy ciała. [...]

Do góry