prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gąsior

Szanowni Państwo!

Koleżanki i Koledzy!

Z nadzieją na lepszy rok 2021 wkroczyliśmy w trzecią dekadę XXI w., licząc na skuteczność szczepień w opanowaniu pandemii. Ubiegły rok był trudny dla nas, pracujących w szpitalach, na SOR-ach, w pomocy doraźnej, przychodniach i innych placówkach ochrony zdrowia. Wielu z nas nie ustrzegło się zakażenia koronawirusem, a niektóre osoby zmarły wskutek COVID-19. Nasz zawód zawsze wiąże się z ryzykiem, a to ryzyko w czasie pandemii jest wielokrotnie większe. Wszyscy odczuwamy zmęczenie utrudnieniami w codziennej pracy wynikającymi z konieczności przestrzegania rygorów podczas często skomplikowanych i wymagających niezwykłej precyzji procedur, które wykonuje się obecnie w kombinezonach i z zastosowaniem innych środków ochrony indywidualnej. Znacznie trudniej w czasie pandemii jest także skoncentrować się po pracy na dokształcaniu zawodowym, które okazuje się jednak konieczne w niestabilnej rzeczywistości, wobec dynamicznie zmieniających się rekomendacji w diagnostyce i terapii.

Tematem przewodnim pierwszego numeru „Kardiologii po Dyplomie” jest kardiologia w sporcie. Wybrałem to zagadnienie z dwóch powodów: pierwszy wynika z pojawienia się nowych rekomendacji Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w tym zakresie, drugi – z potrzeby szczególnej dbałości o aktywność fizyczną w dobie pandemii. U wielu chorych obserwujemy istotny przyrost masy ciała w ciągu ostatnich miesięcy. Wynika to z braku odpowiedniej ilości ruchu i spędzania większości czasu w domu, co jest zalecane ze względów epidemiologicznych. O korzyściach i ryzyku amatorskiego biegania można przeczytać w artykule dr Anny Ścibisz z Centrum Diagnostyki Sportowej Sportslab w Warszawie.

Określenie „koordynowana opieka medyczna” jest popularne od kilku lat, odkąd wdrożono w Polsce program KOS-zawał. Prof. Małgorzata Kurpesa i dr Urszula Cieślik-Guerra z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi przedstawiają założenia, organizację i cele kilku najważniejszych programów koordynowanej opieki w Polsce.

Kardiomiopatia okołoporodowa, nazywana także połogową, jest bardzo rzadkim schorzeniem, jednak przebieg i skutki tej choroby mogą być dramatyczne. Jej etiologia nie została do końca wyjaśniona, chociaż istnieją pewne hipotezy tłumaczące mechanizm rozwoju uszkodzenia serca, z powstaniem niekiedy ciężkiej niewydolności tego narządu. Znane są natomiast czynniki sprzyjające rozwojowi tej jednostki chorobowej – jednym z nich jest otyłość przed ciążą. O tym można dowiedzieć się z artykułu dr hab. Ewy Kowalik z Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie.

Powikłania jatrogenne po zabiegach na sercu są czasem nieuniknione. Ważne jest ich jak najwcześniejsze rozpoznanie. Na ten temat wypowiadają się koledzy z Kliniki Kardiochirurgii w Białymstoku: prof. Tomasz Hirnle, dr Adrian Stankiewicz, lek. Marek Frank i dr Grzegorz Hirnle.

Współistnienie przewlekłej choroby nerek i migotania przedsionków wiąże się ze wzrostem ryzyka zakrzepowo-zatorowego, a zastosowanie terapii przeciwzakrzepowej zwiększa ryzyko powikłań krwotocznych. Jak postępować w przypadku takich chorych, zwłaszcza pacjentów leczonych nerkozastępczo? Szczegółowy opis zmian patofizjologicznych u osób z przewlekłą chorobą nerek i migotaniem przedsionków, z przedstawieniem wyników badań klinicznych, rekomendacji dotyczących leczenia farmakologicznego oraz przezskórnego zamknięcia uszka lewego przedsionka zawiera artykuł lek. Wirginii Michlickiej i wsp. z Katedry Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii SUM ŚCCS w Zabrzu.

Prof. Janusz Andres z Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii UJCM zaprasza do zapoznania się z aktualnymi wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji w dobie pandemii. W rekomendacjach podkreśla się konieczność zapewnienia bezpieczeństwa i środków ochrony indywidualnej personelowi wykonującemu zabiegi resuscytacyjne.

W bieżącym numerze „Kardiologii po Dyplomie” znajdą Państwo również artykuły poświęcone: gorączce reumatycznej (prof. Ireny Zimmermann-Górskiej z Poznania), psychologicznym aspektom zatorowości płucnej (mgr psych. Moniki Szymańskiej z Warszawy), zastosowaniu tomografii komputerowej w planowaniu zabiegów przezskórnych w strukturalnych chorobach serca (dr hab. Ilony Michałowskiej i dr. hab. Jerzego Pręgowskiego z Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie).

Zapraszam do lektury i serdecznie pozdrawiam, życząc zdrowia w 2021 roku.