Wytyczne
Terapia pacjenta z nadciśnieniem tętniczym i migotaniem przedsionków – jak to robić w 2021 roku?
dr hab. n. med. Paweł Balsam
prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski
- Występowanie migotania przedsionków wydaje się problemem globalnym i coraz bardziej powszechnym. Szacuje się, że w populacji osób starszych, tj. powyżej 65 r.ż., większość ma rozpoznaną przynajmniej napadową postać migotania przedsionków. Można zatem uznać, że jest to forma starzenia się serca oraz jego układu bodźcoprzewodzącego. Według badań praktycznie zawsze przy migotaniu przedsionków występują choroby współistniejące. Najczęściej taką chorobą i jednocześnie istotnym czynnikiem ryzyka jest nadciśnienie tętnicze. Z tego względu bardzo ważna jest kontrola ciśnienia tętniczego w przebiegu migotania przedsionków, ponieważ wpływa ona bezpośrednio na rokowanie tych pacjentów
Występowanie migotania przedsionków (AF – atrial fibrillation) ma charakter globalny i staje się coraz powszechniejsze. Zgodnie z podstawową definicją AF jest nadkomorową tachyarytmią z nieskoordynowaną przedsionkową aktywnością elektryczną i w konsekwencji z nieefektywnym skurczem przedsionków. Do cech elektrokardiograficznych AF zalicza się przede wszystkim nieregularne odstępy RR, brak wyraźnych powtarzalnych załamków P oraz nieregularną aktywację przedsionków. Najnowsze wytyczne dotyczące diagnostyki i leczenia tej arytmii, opublikowane w 2020 r. przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne, w odróżnieniu od wytycznych z 2016 r. pozwalają rozpoznać AF na podstawie paska EKG 1-odprowadzeniowego. Zatem rozpoznanie kliniczne AF może opierać się na standardowym 12-odprowadzeniowym zapisie EKG lub na zapisie EKG z pojedynczego odprowadzenia trwającym co najmniej 30 s i pokazującym rytm serca bez wyraźnie powtarzalnych załamków P oraz nieregularne odstępy RR1.
Epidemiologia
Przyjmuje się, że w 2016 r. na AF cierpiało ok. 43 600 000 pacjentów1. Szacuje się, że w populacji osób starszych (powyżej 65 r.ż.) ok. 20% ma rozpoznaną napadową postać AF1. Można zatem uznać, że jest to forma starzenia się serca i jego układu bodźcoprzewodzącego. Przyjmuje się, że znaczny odsetek pacjentów w zaawansowanym wieku ma współistniejące AF, które rzutuje na sposób leczenia chorób towarzyszących, np. nadciśnienia tętniczego. Do typowych konsekwencji AF można zaliczyć incydenty zakrzepowo-zatorowe, przede wszystkim udar mózgu (20-30% wszystkich udarów niedokrwiennych, 10% udarów kryptogennych). Wśród konsekwencji AF wpływających na jakość życia należy również wymienić depresję, która może być spowodowana licznymi rehospitalizacjami oraz spadkiem jakości życia wynikającym z objawów arytmii.