Terapia przeciwkrzepliwa u chorych poddawanych ablacji przezskórnej zaburzeń rytmu
lek. Adam Wojtaszczyk
dr n. med. Krzysztof Kaczmarek
dr hab. n. med. Paweł Ptaszyński
- Ryzyko zakrzepowo-zatorowe i krwotoczne u pacjentów z migotaniem przedsionków poddawanych zabiegom ablacji
- Okołozabiegowe leczenie przeciwkrzepliwe w tej grupie chorych
- Przegląd badań i wytycznych, wskazówki dotyczące optymalnego postępowania
Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) występuje u ok. 2% populacji i jest najczęściej stwierdzaną arytmią serca1. Wiąże się ze zwiększoną chorobowością i śmiertelnością2. U chorych z AF istotny problem kliniczny stanowią powikłania zakrzepowo-zatorowe, w tym najpoważniejsze z nich – udar mózgu3. W celu zmniejszenia ryzyka ich wystąpienia wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) zalecają stosowanie leków z grupy doustnych antykoagulantów niebędących antagonistami witaminy K (NOAC – non-vitamin K antagonist oral anticoagulants)4.
Pacjenci z AF z uwagi na częste współwystępowanie innych chorób niejednokrotnie wymagają wykonania różnorodnych procedur inwazyjnych. Według badania RE-LY (Randomized Evaluation of Long-Term Anticoagulation Therapy) w ciągu 2 lat obserwacji aż u 25% pacjentów konieczne było wykonanie przynajmniej jednej procedury chirurgicznej lub inwazyjnej5. Leczenie przeciwkrzepliwe w okresie okołozabiegowym wymaga pogodzenia i wyważenia ryzyka krwawienia oraz korzyści wynikających z prewencji powikłań zakrzepowo-zatorowych. Niejednokrotnie stanowi to wyzwanie dla klinicysty. W przeciwieństwie do wcześniej stosowanych antagonistów witaminy K (VKA – vitamin K antagonists) leki z grupy NOAC charakteryzują się stosunkowo krótkim okresem półtrwania, szybkim początkiem działania oraz przewidywalną farmakokinetyką. Cechy te sprawiły, że okołozabiegowe leczenie przeciwkrzepliwe zostało znacznie uproszczone.
Szczególną grupę zabiegów wykonywanych u pacjentów z AF stanowi ablacja prądem o częstotliwości radiowej (RFA – radiofrequency ablation) bądź krioablacja balonowa (CryoA – cryoablation). Metody te mają obecnie ugruntowaną pozycję terapeutyczną, a wskazania do ich wykonywania są coraz szersze4,6. Z uwagi na coraz powszechniejsze występowanie AF należy spodziewać się, że liczba wykonywanych ablacji będzie w najbliższych latach stale rosnąć.
Ablacja AF – aspekty proceduralne
Pacjenci z AF poddawani ablacji są obarczeni podwyższonym ryzykiem zakrzepowo-zatorowym7-9. W tej grupie chorych w badaniu mózgu za pomocą rezonansu magnetycznego (MR – magnetic resonance) stwierdzano bezobjawowe zmiany niedokrwienne10. Ich obecno...