Pomiary ciśnienia tętniczego w gabinecie lekarskim i poza nim

Maria Boszko lek. Bartosz Krzowski dr hab. n. med. Paweł Balsam

I Katedra i Klinika Kardiologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

lek. Bartosz Krzowski

I Katedra i Klinika Kardiologii

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Banacha 1A, 02-097 Warszawa

e-mail: bartekkrzowski@gmail.com

  • Zasady prawidłowego wykonywania pomiarów ciśnienia tętniczego w gabinecie lekarskim, w warunkach ambulatoryjnych oraz w domu pacjenta – na podstawie aktualnych wytycznych European Society of Hypertension
  • Wybór urządzenia, procedura wykonywania badania, sytuacje szczególne
  • Zalety i wady poszczególnych form pomiaru ciśnienia tętniczego


Nadciśnienie tętnicze jest istotnym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego, który przyczynia się do rozwoju takich schorzeń, jak udar mózgu, choroba niedokrwienna serca, niewydolność serca, przewlekła choroba nerek czy retinopatia. Jednym z kluczowych elementów postępowania z chorym jest wczesna diagnostyka i jak najszybsze wdrożenie optymalnej terapii hipotensyjnej. W ubiegłym roku ukazały się nowe wytyczne European Society of Hypertension1. Szczegółowo omówiono w nich postępowanie w zakresie wykonywania pomiarów ciśnienia tętniczego w gabinecie lekarskim, warunkach ambulatoryjnych oraz w domu pacjenta.

Epidemiologia

Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia na nadciśnienie tętnicze choruje prawie 10 mln dorosłych Polaków2. Gdyby zastosować amerykańskie kryteria rozpoznawania nadciśnienia tętniczego, liczba ta wzrosłaby do prawie 18 mln. Tym samym schorzenie to dotyczy co trzeciej osoby dorosłej w naszym kraju. Najliczniejszą grupę stanowią chorzy w wieku 55-74 lata. Niepokojące dane pochodzą z badania NATPOL 2011, w którym oceniano poziom kontroli nadciśnienia tętniczego i dyslipidemii w Polsce3. Aż u 30% badanych omawiane schorzenia nie były rozpoznane. Prawie co dziesiąty badany pomimo właściwego rozpoznania nie był leczony, a 36% leczono nieskutecznie. Ostatecznie jedynie 26% chorych otrzymywało skuteczne leczenie. Wyniki te wskazują na wciąż zbyt małą świadomość zagrożeń dla zdrowia pacjenta związanych z tymi schorzeniami oraz na utrzymującą się nieadekwatną kontrolę badanych parametrów pomimo sformułowania jednoznacznych wytycznych postępowania z chorymi.

Nadciśnienie tętnicze to choroba o podstępnym przebiegu. W większości przypadków pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości i nie jest świadomy osiąganych wartości ciśnienia krwi, a jednocześnie jego ogólne ryzyko sercowo-naczyniowe znacznie wzrasta. Tym samym wykonywanie regularnych pomiarów tego parametru życiowego odgrywa kluczową rolę we właściwym rozpoznaniu omawianego schorzenia i umożliwia podjęcie koniecznych interwencji terapeutycznych zmierzających do poprawy rokowania chorego.

Aspekty łączące wszystkie formy pomiarów ciśnienia tętniczego

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Charakterystyka gabinetowych pomiarów ciśnienia tętniczego

Gabinetowy pomiar ciśnienia (OBP – office blood pressure) nadal pozostaje najczęściej stosowanym, a niejednokrotnie też jedynym, narzędziem wykorzystywanym do diagnostyki i [...]

24-godzinny ambulatoryjny pomiar ciśnienia tętniczego

Wykonanie ABPM pozwala na uzyskanie wiarygodnych pomiarów ciśnienia tętniczego w ciągu 24 godzin funkcjonowania pacjenta. Dlatego też to właśnie ta metoda [...]

Domowy pomiar ciśnienia tętniczego

Kliniczne wskazania do wprowadzenia pomiarów w warunkach domowych (HBPM) obejmują potwierdzenie rozpoznania nadciśnienia tętniczego oraz wykrycie zarówno nadciśnienia białego fartucha, jak [...]

Podsumowanie

Znajomość podstawowych zasad diagnostyki nadciśnienia tętniczego jest niezbędna w codziennej praktyce klinicznej. Biorąc pod uwagę poważne następstwa tego schorzenia, lekarz powinien [...]
Do góry