Stan przedegzaminacyjny
Stymulacja i terapia resynchronizująca serca w świetle najnowszych wytycznych ESC (część 5)
dr n. med. Michał Kowara1,2
dr hab. n. med. Agnieszka Kołodzińska1
prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski1
- Infekcyjne powikłania zabiegów elektrostymulacji
- Diagnostyka i leczenie infekcji związanych z urządzeniami wszczepialnymi
- Zasady profilaktyki w okresie poprzedzającym implantację, w trakcie zabiegu i po jego wykonaniu
Infekcje związane z urządzeniami wszczepialnymi – ogólne informacje i czynniki ryzyka
Infekcje związane z urządzeniami wszczepialnymi (CIED – cardiac implantable electronic devices), oznaczone skrótem CIED-I, powodują istotną chorobowość, śmiertelność i stanowią znaczne obciążenie kosztowe dla systemu opieki zdrowotnej. Z tego powodu znajomość zasad właściwego postępowania w zakresie ich diagnostyki, leczenia oraz, co należy mocno podkreślić, profilaktyki ma ogromne znaczenie dla praktykujących lekarzy kardiologów. Kluczowe informacje dotyczące tych zagadnień znajdują się w wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology), zarówno tych poświęconych elektroterapii, jak i infekcyjnemu zapaleniu wsierdzia1,2. Wartościowym dokumentem (do którego odsyłają zresztą wytyczne ESC) są także zalecenia Europejskiego Stowarzyszenia Rytmu Serca (EHRA – European Heart Rhythm Association) dotyczące infekcji związanych z urządzeniami wszczepialnymi.
Częstość CIED-I wg najnowszych badań prospektywnych oszacowano na 0,6-1,3%, natomiast w starszych badaniach retrospektywnych – na 2,3-3,4%. Zidentyfikowano dwa mechanizmy prowadzące do infekcji: zanieczyszczenie elektrod lub urządzenia w czasie zabiegu bądź podczas następujących po nim manipulacji dotyczących wszczepionego układu oraz drogę krwiopochodną. Głównymi czynnikami etiologicznymi są bakterie Gram(+) (70-90%), zwłaszcza koagulazoujemne gronkowce (CNS – coagulase-negative Staphylococci; 37,6%). Najczęstszym patogenem jest gronkowiec złocisty (30,8%). Należy podkreślić, że gronkowce metycylinooporne odpowiadają za ok. 49,4% przypadków CIED-I o etiologii gronkowcowej. Czynniki ryzyka CIED-I przedstawiono w tabeli 1.
Diagnostyka i leczenie CIED-I
Choroby z grupy CIED-I są klasyfikowane w zależności od rozległości procesu infekcyjnego: infekcja loży/generatora (pocket/generator infection; w dalszej części tekstu stosujemy określenie „infekcja loży”), w której proces infekcyjny dotyczy loży ...
Infekcja skóry i tkanki podskórnej (bez komunikacji z lożą)
Objawem jest zaczerwienienie skóry nad lożą z towarzyszącą bolesnością. Diagnostyka opiera się z jednej strony na obserwacji miejsca objętego procesem zapalnym, z drugiej strony (co należy mocno podkreślić) – na wykluczeniu infekcji loży. Terapia empiryczna trwa 7-10 dni. Najczęściej stosowane antybiotyki to flukloksacylina, klindamycyna, doksycyklina, linezolid.
