Infekcyjne zapalenie wsierdzia po TAVI

dr n. med. Anna Olasińska-Wiśniewska1

prof. dr hab. n. med. Marek Grygier2

prof. dr hab. n. med. Marek Jemielity1

1Klinika Kardiochirurgii i Transplantologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

2I Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Marek Grygier

I Klinika Kardiologii

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

ul. Długa 1/2, 61-848 Poznań

e-mail: mgrygier@wp.pl

marek.grygier@skpp.edu.pl

  • Infekcyjne zapalenie wsierdzia (IZW) po przezcewnikowym wszczepieniu protezy zastawki aortalnej (TAVI) – rzadkie, ale istotne powikłanie pozabiegowe
  • Czynniki ryzyka i możliwe następstwa TAVI-IZW
  • Zasady diagnostyki, leczenia oraz zapobiegania


Przezcewnikowe wszczepienie protezy zastawki aortalnej (TAVI – transcatheter aortic valve implantation) stało się procedurą alternatywną do chirurgicznej wymiany zastawki aortalnej (AVR – aortic valve replacement) w wybranych grupach pacjentów. Pierwszy zabieg TAVI przeprowadził w 2002 r. Alain Cribier u pacjenta, który został zdyskwalifikowany z leczenia kardiochirurgicznego. W kolejnych latach niebywały rozwój technologiczny przyczynił się do leczenia tą metodą coraz większej grupy chorych. W najnowszych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) dotyczących leczenia wad zastawkowych serca z 2021 r., na podstawie badań randomizowanych przeprowadzonych w ostatnich 10 latach, w tym w grupie chorych niskiego ryzyka – PARTNER 3 (Placement of Aortic Transcatheter Valves 3)1 i Evolut Low Risk Trial2, zarekomendowano stosowanie TAVI u pacjentów średniego i wysokiego ryzyka operacyjnego oraz niskiego ryzyka powyżej 75 r.ż. Wzrost liczebności populacji pacjentów poddawanych temu zabiegowi wiąże się z koniecznością upowszechnienia wiedzy dotyczącej rozpoznawania i leczenia około- i pozabiegowych powikłań wśród większego grona lekarzy, nie tylko w ramach ośrodków wykonujących te procedury.

Jednym z rzadszych, ale poważnych powikłań związanych z wszczepieniem protez zastawkowych, zarówno klasyczną metodą kardiochirurgiczną, jak i metodą przezcewnikową, jest infekcyjne zapalenie wsierdzia (IZW). Pierwszy przypadek IZW po TAVI (TAVI-IZW) opisano w 2010 r. u 83-letniej pacjentki 4 miesiące po zabiegu z dostępu przezkoniuszkowego3. Ze względu na wysokie ryzyko operacyjne oraz obecność aorty porcelanowej chora została zdyskwalifikowana z leczenia kardiochirurgicznego. Mimo zastosowania antybiotykoterapii pacjentka zmarła.

Zgodnie z wystandaryzowanymi kryteriami VARC-3 (Valve Academic Research Consortium 3)4 TAVI-IZW jest jednym z czterech głównych typów dysfunkcji bioprotezy, obok strukturalnej degeneracji protezy (SVD – structural valve degeneration), dysfunkcji niestrukturalnej (NSVD – non-structural valve degeneration, np. przeciek okołoprotezowy [PVL/PVR – paravalvular leak/regurgitation], niedopasowany rozmiar protezy do powierzchni ciała chorego [PPM – patient-prosthesis mismatch]) oraz zakrzepicy na protezie.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Epidemiologia

Najczęstszymi czynnikami etiologicznymi TAVI-IZW są bakterie z rodzaju Staphylococcus (S. aureus 14-23%, koagulazoujemny 7-22%), Enterococcus (19-34%) i Streptococcus (4-31%)5-8. Zwraca uwagę [...]

Czynniki ryzyka

<<<|Tabela 1>>> <<<|Tabela 2>>>

Rozpoznanie

Rozpoznanie TAVI-IZW stawia się na podstawie obecności przynajmniej jednego z następujących kryteriów:

Powikłania

Powikłania TAVI-IZW występują u 65% pacjentów. Są to głównie niewydolność serca (27-33%), niewydolność nerek (40-55%), wstrząs septyczny (16-41%), zatorowość układowa (5-40%), [...]

Postępowanie

W postępowaniu zaleca się podejście wielospecjalistyczne, z udziałem kardiologów, kardiochirurgów oraz specjalisty w zakresie zakażeń. Podobnie jak w przypadku innych postaci [...]

Zapobieganie

W wytycznych zaleca się podanie antybiotyku (np. cefazoliny) przed nacięciem skóry podczas zabiegu TAVI, z ponowieniem dawki lub zakończeniem podawania leku [...]

Podsumowanie

IZW po TAVI stanowi rzadkie powikłanie, potencjalnie jest jednak obciążone wysoką śmiertelnością. Zarówno w diagnostyce, jak i leczeniu kierujemy się aktualnymi [...]

Do góry