Stan przedegzaminacyjny
Prewencja chorób sercowo-naczyniowych w praktyce Część 2. Postępowanie
dr n. med. Michał Kowara1,2
lek. Aleksandra Kudlak3
prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski1
- Choroby układu sercowo-naczyniowego o etiologii miażdżycowej (ASCVD) – główna przyczyna zgonów, niepełnosprawności i pogorszenia jakości życia
- Działania prewencyjne na poziomie indywidualnym i populacyjnym
- Prewencja na wczesnych etapach życia
Jak wspomniano w poprzedniej części artykułu, całkowite ryzyko zapadnięcia na chorobę układu sercowo-naczyniowego o etiologii miażdżycowej (ASCVD – atherosclerotic cardiovascular disease) – zawał serca, niestabilną dławicę, przewlekły zespół wieńcowy (w cytowanej publikacji użyto starszego określenia: „stabilna dławica”), udar mózgu, przejściowy napad niedokrwienny, chorobę tętnic obwodowych oraz niewydolność serca – dla mężczyzny i kobiety w wieku 45 lat w ciągu całego życia (RLR – remaining life risk) wynosi odpowiednio 45,6% oraz 42,4%1. Z tego powodu niezwykle ważną kwestią pozostają kompleksowe działania mające na celu prewencję chorób układu krążenia. Pierwszym filarem postępowania w ramach prewencji chorób sercowo-naczyniowych są zmiany stylu życia, drugim – interwencje farmakologiczne w celu osiągnięcia docelowych wartości przede wszystkim cholesterolu frakcji LDL (LDL-C – low-density lipoprotein cholesterol) oraz ciśnienia tętniczego. Trzecim filarem są działania o charakterze populacyjnym.
Celem działań prewencyjnych jest konkretna, policzalna redukcja zachorowalności na choroby układu krążenia. Wartościowym przewodnikiem po zasadach dotyczących prewencji chorób sercowo-naczyniowych są wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) z 2021 r.2 Trzeba również podkreślić, że o działaniach prewencyjnych w tym zakresie warto myśleć już na wczesnych etapach życia, także w populacji pediatrycznej.
Kompleksowe działania prewencyjne na poziomie indywidualnym
Zmiany stylu życia
Zmiany stylu życia są zalecane u wszystkich mężczyzn powyżej 40 r.ż. i kobiet powyżej 50 r.ż. lub po menopauzie, poddanych ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego, jako pierwszy i obowiązkowy element prewencji (można rozważyć taką ocenę – klasa zaleceń...