Stan przedegzaminacyjny

Prewencja chorób sercowo-naczyniowych w praktyce Część 2. Postępowanie

dr n. med. Michał Kowara1,2

lek. Aleksandra Kudlak3

prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski1

1I Katedra i Klinika Kardiologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny 
2Katedra i Zakład Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny 
3Oddział Pediatrii, Szpital im. Świętej Rodziny w Warszawie

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski

I Katedra i Klinika Kardiologii

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Banacha 1A, 02-097 Warszawa

e-mail: marcin.grabowski@wum.edu.pl

  • Choroby układu sercowo-naczyniowego o etiologii miażdżycowej (ASCVD) – główna przyczyna zgonów, niepełnosprawności i pogorszenia jakości życia
  • Działania prewencyjne na poziomie indywidualnym i populacyjnym
  • Prewencja na wczesnych etapach życia

Jak wspomniano w poprzedniej części artykułu, całkowite ryzyko zapadnięcia na chorobę układu sercowo-naczyniowego o etiologii miażdżycowej (ASCVD – atherosclerotic cardiovascular disease) – zawał serca, niestabilną dławicę, przewlekły zespół wieńcowy (w cytowanej publikacji użyto starszego określenia: „stabilna dławica”), udar mózgu, przejściowy napad niedokrwienny, chorobę tętnic obwodowych oraz niewydolność serca – dla mężczyzny i kobiety w wieku 45 lat w ciągu całego życia (RLR – remaining life risk) wynosi odpowiednio 45,6% oraz 42,4%1. Z tego powodu niezwykle ważną kwestią pozostają kompleksowe działania mające na celu prewencję chorób układu krążenia. Pierwszym filarem postępowania w ramach prewencji chorób sercowo-naczyniowych są zmiany stylu życia, drugim – interwencje farmakologiczne w celu osiągnięcia docelowych wartości przede wszystkim cholesterolu frakcji LDL (LDL-C – low-density lipoprotein cholesterol) oraz ciśnienia tętniczego. Trzecim filarem są działania o charakterze populacyjnym.

Celem działań prewencyjnych jest konkretna, policzalna redukcja zachorowalności na choroby układu krążenia. Wartościowym przewodnikiem po zasadach dotyczących prewencji chorób sercowo-naczyniowych są wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) z 2021 r.2 Trzeba również podkreślić, że o działaniach prewencyjnych w tym zakresie warto myśleć już na wczesnych etapach życia, także w populacji pediatrycznej.

Kompleksowe działania prewencyjne na poziomie indywidualnym

Zmiany stylu życia

Zmiany stylu życia są zalecane u wszystkich mężczyzn powyżej 40 r.ż. i kobiet powyżej 50 r.ż. lub po menopauzie, poddanych ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego, jako pierwszy i obowiązkowy element prewencji (można rozważyć taką ocenę – klasa zaleceń...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Kompleksowe działania prewencyjne na poziomie indywidualnym

Zmiany stylu życia są zalecane u wszystkich mężczyzn powyżej 40 r.ż. i kobiet powyżej 50 r.ż. lub po menopauzie, poddanych ocenie [...]

Kompleksowe działania prewencyjne na poziomie populacyjnym

Działania na poziomie populacyjnym, realizowane na szczeblu ogólnopolskim oraz regionalnym, są również bardzo istotne w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego. Chociaż rola [...]

Działania prewencyjne na wczesnych etapach życia

Okres dzieciństwa i adolescencji należy wykorzystać jako czas promowania właściwych wzorców żywienia oraz edukacji w zakresie zdrowego stylu życia12. Warto pamiętać, [...]

Podsumowanie

W poprzedniej części artykułu podkreślono, jak ważnym elementem skutecznej prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego jest odpowiednie ustalenie celów terapeutycznych. W bieżącej, drugiej [...]

Do góry