W aktualnych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology), opublikowanych w 2024 r., zawarto nową definicję przewlekłych zespołów wieńcowych (CCS – chronic coronary syndromes). Podkreśla ona patofizjologiczne aspekty CCS, uwzględnia zmiany strukturalne i czynnościowe w tętnicach wieńcowych oraz przedstawia obraz kliniczny, przyjmując formę bardziej złożonego i dynamicznego modelu (ryc. 1)¹. Kliniczne spektrum CCS może przybierać zróżnicowane postaci. W przypadku niektórych pacjentów nie stwierdza się zmian w tętnicach wieńcowych, natomiast testy czynnościowe ujawniają nieprawidłowości.

Niemal 1 na 20 osób na świecie choruje na CCS, a częstość ich występowania w populacji globalnej ma tendencję wzrostową. W związku z tym podejście diagnostyczne, terapeutyczne i prognostyczne wymagało udoskonalenia oraz aktualizacji. Zwrócono uwagę na indywidualizację terapii, monitorowanie pacjentów oraz zintegrowane podejście do leczenia, które obejmuje farmakoterapię, rewaskularyzację, interwencje behawioralne i zmiany stylu życia. Dostrzeżono wartość zdrowia psychicznego jako nieodłącznego elementu szeroko pojętego dobrostanu. W farmakoterapii pojawiły się zmodyfikowane schematy leczenia przeciwkrzepliwego i przeciwpłytkowego, nowe zalecenia dotyczące leczenia przeciwdławicowego – stosowania krótko działających nitratów, β-adrenolityków i/lub antagonistów kanału wapniowego (CCB – calcium channel blockers) jako leczenia początkowego oraz możliwości ich zastąpienia bądź połączenia z innymi preparatami przeciwdławicowymi w kolejnych liniach leczenia. Zwrócono uwagę na inne terapie korzystne dla pacjentów z nadwagą lub otyłością bez cukrzycy, co zostało szczegółowo omówione w niniejszym artykule.

Zalecenia dotyczące stylu życia

Działania wpływające na styl życia są kluczowe w długoterminowym leczeniu CCS.

Zaleca się zaprzestanie palenia tytoniu. Co ważne, dotyczy to także e-papierosów, które nie są pozbawione substancji szkodliwych, takich jak związki karbonylowe oraz cząstki stałe, wśród których wymienia się kadm, ołów, nikiel, mogące negatywnie w...

Narkotyki, takie jak kokaina, opioidy i marihuana, niosą negatywne skutki dla układu krążenia i mogą wchodzić w interakcje z lekami stosowanymi w chorobach sercowo-naczyniowych. Zaleca się wykorzystywanie prostych narzędzi przesiewowych do wykrywa...