Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) jest jedną z najczęściej spotykanych arytmii serca. W Polsce co piąta osoba po 65 r.ż. choruje na AF, co daje ok. 1,25 mln pacjentów z tym schorzeniem. Przewiduje się, że częstość rozpoznawania AF podwoi się w ciągu najbliższych kilku dekad – wynika to zarówno ze starzenia się populacji, rosnącego obciążenia chorobami współistniejącymi, jak i rosnącej świadomości oraz rozwoju nowych technologii służących do wykrywania tej arytmii (ryc. 1). Dzięki szerokiej dostępności nowoczesnych metod monitorowania możliwe będzie wcześniejsze wykrycie AF¹. Ponadto nowe wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) opublikowane w sierpniu 2024 r. odeszły od stosowanego dotąd kryterium czasowego w diagnostyce AF, co ma istotny wpływ na wzrost liczby zdiagnozowanych pacjentów. Aktualne podejście uwzględnia zarówno krótkie epizody AF, jak i subkliniczne formy migotania, które są wykrywane dzięki zaawansowanym technologiom monitorowania rytmu serca, takim jak przenośne urządzenia EKG, smartwatche lub implantowalne rejestratory. Szacuje się, że dzięki zmianie definicji liczba zdiagnozowanych pacjentów z AF może wzrosnąć o 20-30% w zależności od populacji, szczególnie w starszych grupach wiekowych, w których stosowanie monitorowania rytmu serca jest bardziej powszechne². Podejście to podkreśla, że profilaktyka i leczenie powinny opierać się na określonym ryzyku powikłań, ocenianym w skali CHA₂DS₂-VA, a nie tylko na czasie trwania arytmii. Dzięki temu więcej chorych może skorzystać z odpowiedniej opieki medycznej, uzyskując poprawę wyników leczenia i jakości życia. Należy przy tym pamiętać, że decyzje w przypadku każdego pacjenta powinny być podejmowane indywidualnie, z uwzględnieniem stanu ogólnego i występujących czynników ryzyka.

Definicja migotania przedsionków

Według wytycznych ESC z 2024 r. AF powinno zostać potwierdzone w 12-odprowadzeniowym EKG, co wymaga czasu trwania ok. 10 s. W nowych zaleceniach zrezygnowano z dotychczasowego kryterium czasowego epizodu arytmii definiującego rozpoznanie AF – przyjęta uprzednio i stosowana przez lata wartość ≥30 s wynikała z konsensusu ekspertów, z ograniczonymi dowodami naukowymi¹.

U wielu pacjentów rozpoznanie kliniczne AF jest proste. Pojawiają się typowe objawy kliniczne: kołatanie serca, duszność, gorsza tolerancja wysiłku, dyskomfort w klatce piersiowej. W zapisie EKG AF objawia się jako brak załamków P – stwierdza się ...