Nie przejdzie bez echa

Pacjent po całkowitej operacji tetralogii Fallota

prof. dr hab. n. med. Olga Trojnarska1

dr n. med. Barbara Lichodziejewska2

1I Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 
2Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo-Zatorowej, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Olga Trojnarska

I Klinika Kardiologii

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

ul. Długa 1/2, 61-848 Poznań

e-mail: olgatroj@wp.pl

  • Patofizjologia tetralogii Fallota (ToF)
  • Leczenie zabiegowe wady – korzyści i możliwe powikłania
  • Rola badania echokardiograficznego w diagnostyce i leczeniu ToF

Tetralogia Fallota (ToF – tetralogy of Fallot) stanowi 3-10% wad wrodzonych serca, jest także najczęstszą pierwotnie siniczą anomalią tego narządu obserwowaną u dorosłych. Jej nazwa pochodzi od nazwiska badacza, który w 1888 r. opublikował precyzyjną analizę budowy tak zmienionego serca. W 1924 r. Maude Abbott w pionierskim atlasie wad wrodzonych serca usystematyzowała wszystkie te obserwacje jako tzw. zespół czworaczy – który połączyła z nazwiskiem francuskiego badacza.

Najistotniejszą cechą anatomiczną ToF jest przemieszczenie części odpływowej przegrody międzykomorowej (IVS – intraventricular septum) w kierunku dogłowowym i do przodu, co powoduje niedorozwój stożka prawej komory (RV – right ventricle), zwężenie jej drogi odpływu oraz powstanie dużego, nierestrykcyjnego, tzw. nieosiowego, ubytku międzykomorowego (VSD – ventricular septal defect typu malalignment), a w rezultacie przemieszczenie aorty w prawo (dekstropozycja aorty), która „siedzi okrakiem” nad ubytkiem i jest określana jako „aorta jeździec” (ryc. 1A i B, 2, 3). Zwężenie drogi odpływu RV stanowi również efekt przerostu beleczek przegrodowo-brzeżnych oraz anomalii zarówno zastawki płucnej, jak i pnia płucnego z jego odgałęzieniami. Spektrum kliniczne ToF obejmuje pacjentów, u których aorta jest jedynie minimalnie przemieszczona na stronę prawą z małą stenozą płucną, poprzez różne formy pośrednie, aż do chorych z atrezją płucną, w której życie zależy od rozwinięcia płucnych kolaterali tętniczo-żylnych. Zazwyczaj jednak zastawka płucna jest jedynie umiarkowanie zniekształcona i zwłókniała.

Patofizjologia

Patofizjologia wady jest uzależniona od relacji między wielkością VSD a zwężeniem płucnym. U typowego pacjenta ubytek ów jest zazwyczaj duży, nierestrykcyjny (o średnicy większej od średnicy aorty), co powoduje, że ciśnienia w obu komorach serca s...

Leczenie zabiegowe

Postępowanie zabiegowe w przypadku omawianej wady pierwotnie możliwe było jedynie poprzez zwiększające przepływ płucny paliatywne połączenie krążenia systemowego z płucnym, nazywane od nazwiska twórców połączeniem Blalocka-Taussig (BT-shunt) (ryc....

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Uwagi dotyczące badania echokardiograficznego

Po części poświęconej patofizjologii wady, której znajomość jest konieczna do interpretacji obrazów echokardiograficznych, warto zwrócić uwagę na cechy charakterystyczne dla ToF: [...]

Do góry