VKA versus DOAC – batalia na tle aktualnych doniesień
lek. Agata Ogłoza
- Zamiana antagonistów witaminy K (VKA) na bezpośrednie doustne antykoagulanty (DOAC) u osób w wieku podeszłym z migotaniem przedsionków – argumenty za i przeciw
- Konstrukcja i wyniki badania poświęconego temu zagadnieniu – FRAIL-AF
- Omówienie uzyskanych wyników w kontekście innych badań na ten temat
Właściwa profilaktyka przeciwzakrzepowa jest nadal jednym z priorytetów szeroko pojętej, multidyscyplinarnej opieki nad pacjentem. Wśród stosowanych powszechnie terapii przeciwzakrzepowych główne miejsce zajmują antagoniści witaminy K (VKA – vitamin K antagonists) oraz doustne antykoagulanty niebędące antagonistami witaminy K, nazywane także bezpośrednimi doustnymi antykoagulantami (DOAC – direct oral anticoagulants). Jak wiemy, leczenie z użyciem DOAC jest zdecydowanie wygodniejsze dla pacjentów, a przy tym charakteryzuje się dużą skutecznością w prewencji epizodów zakrzepowo-zatorowych, przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa terapii, głównie w odniesieniu do występowania potencjalnie groźnych dla zdrowia i życia krwawień, szczególnie dużych, istotnych klinicznie krwawień wewnątrzczaszkowych oraz z przewodu pokarmowego, co zostało potwierdzone w wielu przeprowadzonych badaniach, obserwacjach klinicznych i metaanalizach.
Struktura i wyniki rejestru FRAIL-AF
Dokonano analizy bezpieczeństwa zamiany terapii VKA na DOAC u pacjentów w podeszłym wieku z migotaniem przedsionków w wywiadzie. Dane pochodziły z wieloośrodkowego, otwartego, randomizowanego badania klinicznego FRAIL-AF (Frail Older Patients with Atrial Fibrillation). Aby zakwalifikować się do badania, pacjenci musieli spełniać wszystkie następujące kryteria:
- wiek ≥75 lat
- aktualne leczenie VKA (pod kontrolą międzynarodowego współczynnika znormalizowanego [INR – international normalized ratio]) z powodu migotania przedsionków (w 1 z 8 uczestniczących w badaniu holenderskich ośrodków leczenia powikłań zakrzepowo-zatorowych)
- wskaźnik kruchości Groningen (GFI – Groningen Frailty Indicator) ≥3
- świadoma zgoda na udział w badaniu
- chęć przejścia z leczenia VKA na terapię opartą na DOAC.
Z badania wykluczono pacjentów z cechami niewydolności nerek i szacowanym współczynnikiem filtracji kłębuszkowej (eGFR – estimated glomerular filtration rate) <30 ml/min/1,73 m2, z mechaniczną protezą zastawkową w sercu oraz wyrażających niechęć lub niezdolnych do wyrażenia pisemnej świadomej zgody. Okres obserwacji chorych wynosił 12 miesięcy.
Uczestników badania w wieku ≥75 lat, z migotaniem przedsionków w wywiadzie, losowo podzielono (randomizacja komputerowa) na grupę, w której zachowano stosowane uprzednio leczenie VKA, oraz grupę, w której dokonano zamiany terapii VKA na DOAC (wstr...
