Przypadek kliniczny
Nadciśnienie płucne jako odwracalne powikłanie leczenia dazatynibem u pacjentki z przewlekłą białaczką szpikową
lek. Klaudia Buczek
dr n. med. Katarzyna Betkier-Lipińska
prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Paweł Krzesiński
- Nadciśnienie płucne wtórne do leczenia dazatynibem – rzadkie, ale poważne powikłanie w praktyce klinicznej
- Aktualne zasady postępowania terapeutycznego i potrzeba opracowania wytycznych w tym zakresie
- Opis przypadku klinicznego z własnej praktyki
Dazatynib jest inhibitorem kinaz tyrozynowych stosowanym w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej u dzieci i dorosłych. Wśród częstych powikłań kardiologicznych terapii tym lekiem wymienia się niewydolność serca, płyn w worku osierdziowym, zaburzenia rytmu serca. Tętnicze nadciśnienie płucne jest rzadkim, choć poważnym powikłaniem stosowania dazatynibu. Najczęściej ma ono charakter odwracalny po odstawieniu leku, jednak u części pacjentów dochodzi do nieodwracalnych zmian w łożysku tętnic płucnych. Brakuje klarownych wytycznych dotyczących postępowania z takimi pacjentami oraz tego, czy i kiedy włączyć leczenie celowane w kierunku nadciśnienia płucnego.
Opis przypadku
Pacjentka 83-letnia z rozpoznaną w czerwcu 2012 r. przewlekłą białaczką szpikową [CMML-1 – chronic myelomonocytic leukemia-1; w badaniu genetycznym wykryto obecność słabego sygnału transkryptu BCR-ABL (p190 t9;22) (q34;q11); wykluczona mutacja JAK2 V617F] była leczona od sierpnia 2012 r. do stycznia 2019 r. imatynibem, a następnie od lutego 2021 r. dazatynibem w II linii terapii. W październiku 2022 r. chora została przyjęta do Kliniki Kardiologii i Chorób Wewnętrznych Wojskowego Instytutu Medycznego – Państwowego Instytutu Badawczego (WIM-PIB) w celu diagnostyki w kierunku nadciśnienia płucnego.
Pacjentka była wcześniej leczona kardiochirurgicznie. W lipcu 2021 r. rozpoznano u niej ciężką stenozę trójpłatkowej zastawki aortalnej – została zakwalifikowana do zabiegu przezcewnikowej implantacji zastawki aortalnej (TAVI – transcatheter aortic valve implantation). Wówczas w badaniu echokardiograficznym opisywano małą niedomykalność trójdzielną z maksymalnym gradientem fali zwrotnej trójdzielnej (TRPG – tricuspid regurgitation pressure gradient) wynoszącym 36 mmHg. Ze względu na objawy krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego i konieczność przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych, pomimo modyfikowanych kilkukrotnie schematów leczenia przeciwkrzepliwego stosowanego z powodu napadowego migotania przedsionków (w skali CHA2DS2-VA 4 pkt), przed zaplanowanym TAVI chora została w październiku 2021 r. poddana zabiegowi przezskórnego zamknięcia uszka lewego przedsionka z wykorzystaniem okludera Amulet 25 mm. Zabieg TAVI (zastawka Medtronic CoreValve Evolut R 26 mm) ostatecznie wykonano w lutym 2022 r., z dobrym efektem bezpośrednim. W kontrolnym badaniu echokardiograficznym stwierdzono prawidłowe parametry przepływu przezzastawkowego, niewielkie przecieki okołozastawkowe nieistotne hemodynamicznie, bez widocznej fali zwrotnej przezzastawkowej, umiarkowaną niedomykalność zastawki trójdzielnej z TRPG 32 mmHg. Po zabiegu pacjentka pozostawała w stanie ogólnym dobrym, wydolna krążeniowo.