Tikagrelor – współczesne spojrzenie na terapię przeciwpłytkową w ostrych i przewlekłych zespołach wieńcowych

prof. dr hab. n. med. Mariusz Tomaniak1

prof. dr hab. n. med. Miłosz Jaguszewski2

prof. dr hab. n. med. Przemysław Mitkowski3

dr hab. n. med. Michał Hawranek4

prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski1

1I Katedra i Klinika Kardiologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
2I Katedra i Klinika Kardiologii, Gdański Uniwersytet Medyczny
3Pracownia Elektroterapii Serca, I Klinika Kardiologii, Katedra Kardiologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
4III Katedra i Klinika Kardiologii, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski

I Katedra i Klinika Kardiologii

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Banacha 1A, 02-097 Warszawa

e-mail: marcin.grabowski@wum.edu.pl

  • Terapia przeciwpłytkowa jako jeden z filarów leczenia choroby wieńcowej w jej ostrych i przewlekłych postaciach
  • Tikagrelor – istotny krok naprzód w porównaniu z wcześniejszymi generacjami leków przeciwpłytkowych
  • Aktualny stan wiedzy dotyczący mechanizmu działania, właściwości farmakologicznych, skuteczności klinicznej oraz bezpieczeństwa stosowania tikagreloru w różnych populacjach pacjentów

Terapia przeciwpłytkowa stanowi fundamentalny element współczesnego leczenia choroby wieńcowej – zarówno w ostrych (ACS – acute coronary syndromes), jak i przewlekłych zespołach wieńcowych (CCS – chronic coronary syndromes). Osiągnięcie równowagi między skuteczną prewencją zakrzepicy a ograniczeniem ryzyka krwawienia pozostaje kluczowym wyzwaniem w codziennej praktyce klinicznej.

Postęp w rozumieniu patofizjologii aktywacji płytek krwi doprowadził do opracowania nowoczesnych inhibitorów receptora P2Y12, spośród których tikagrelor wyróżnia się odwracalnym mechanizmem działania, jego szybkim początkiem i przewidywalnym efektem przeciwpłytkowym.

Wyniki badania PLATO (Platelet Inhibition and Patient Outcomes) wykazały, że tikagrelor w porównaniu z klopidogrelem istotnie redukuje ryzyko zgonu sercowo-naczyniowego, zawału mięśnia sercowego lub udaru mózgu u pacjentów z ACS. Kolejne badania, takie jak PEGASUS-TIMI 54 (Prevention of Cardiovascular Events in Patients With Prior Heart Attack Using Ticagrelor Compared to Placebo on a Background of Aspirin–Thrombolysis In Myocardial Infarction 54), potwierdziły korzyści ze stosowania tikagreloru w niższej dawce (60 mg 2 × dziennie) w terapii przedłużonej u chorych po zawale serca, szczególnie w populacjach wysokiego ryzyka. Z kolei badanie THEMIS (The Effect of Ticagrelor on Health Outcomes in Diabetes Mellitus Patients Intervention Study) wskazało na możliwość uzyskania korzyści w grupie chorych z cukrzycą i stabilną chorobą wieńcową.

W najnowszych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) z 2023 r. dotyczących ACS i z 2024 r. poświęconych CCS tikagrelor pozostaje jednym z preferowanych leków w terapii przeciwpłytkowej, rekomendowanym w wielu scenariuszach klinicznych.

W niniejszym opracowaniu przedstawiono aktualne dane dotyczące mechanizmu działania, skuteczności klinicznej, bezpieczeństwa oraz praktycznych aspektów stosowania tikagreloru w kardiologii interwencyjnej i zachowawczej, z uwzględnieniem doświadczeń polskich ekspertów.

Mechanizm działania i właściwości farmakologiczne tikagreloru

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Mechanizm działania i właściwości farmakologiczne tikagreloru

Tikagrelor jest doustnym antagonistą receptora P2Y12. Należy do grupy cyklopentylotriazolopirymidyn, czyli analogów adenozynotrifosforanu (ATP). Jest lekiem przeciwpłytkowym, stosowanym w chorobach układu [...]

Zastosowanie kliniczne tikagreloru

Założenia ogólne: w ACS (STEMI – ST-segment elevation myocardial infarction; NSTEMI – non-ST-segment elevation myocardial infarction) standardem pozostaje podwójna terapia przeciwpłytkowa [...]

Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania tikagreloru

Skuteczność i bezpieczeństwo tikagreloru zostały potwierdzone w licznych randomizowanych prospektywnych badaniach klinicznych. Przewaga DAPT w porównaniu z terapią wyłącznie ASA u [...]

Istotne aspekty stosowania tikagreloru w codziennej praktyce klinicznej

W leczeniu ACS tikagrelor powinien być stosowany zgodnie z aktualnymi wytycznymi ESC 2023. Zalecana dawka początkowa wynosi 180 mg (2 tabletki [...]

Podsumowanie

Tikagrelor, dzięki unikalnemu mechanizmowi działania i potwierdzonej w licznych badaniach klinicznych skuteczności, pozostaje jednym z kluczowych elementów nowoczesnej terapii przeciwpłytkowej. Wykazuje [...]

Do góry