Zaburzenia rytmu i przewodzenia

Redaktor działu: prof. dr hab. n. med. Zbigniew Kalarus Katedra Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii SUM, Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze

Możliwości i ograniczenia niefarmakologicznej profilaktyki udaru mózgu w niezastawkowym migotaniu przedsionków

Witold Streb, Magdalena Szymała, Zbigniew Kalarus

Katedra Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii, Oddział Kliniczny Kardiologii, Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice

Adres do korespondencji: Dr n. med. Witold Streb Katedra Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii, Oddział Kliniczny Kardiologii SUM, Śląskie Centrum Chorób Serca ul. M. Curie-Skłodowskiej 9, 41-800 Zabrze

Kardiologia po Dyplomie 2014; 13 (4): 20-25

Wprowadzenie

Migotanie przedsionków jest najczęstszą arytmią występującą u dorosłych. Szacuje się, że odsetek chorych z migotaniem przedsionków w przyszłości będzie jeszcze większy. Głównym powikłaniem migotania przedsionków jest udar mózgu. Około 15-20% udarów mózgu jest sercowopochodnych, w większości związanych z migotaniem przedsionków [1]. Co więcej udary mózgu związane z migotaniem przedsionków wiążą się często ze znacznie poważniejszymi następstwami niż udary o innej etiologii. Roczna śmiertelność w tych przypadkach sięga 30%, wyższy jest też odsetek chorych z trwałymi deficytami neurologicznymi. Dlatego kładzie się obecnie duży nacisk na właściwą profilaktykę udaru mózgu w tej grupie chorych.

W świetle wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2012 roku w profilaktyce udaru mózgu u chorych z niezastawkowym migotaniem przedsionków należy przede wszystkim rozważyć zastosowanie nowych doustnych leków przeciwkrzepliwych (novel oral anticoagulant, NOAC), takich jak dabigatran, rywaroksaban lub apiksaban. Alternatywnie zaleca się stosowanie pochodnych kumaryny lub mniej skuteczne, skojarzone leczenie lekami przeciwpłytkowymi złożone z kwasu acetylosalicylowego (ASA) i pochodnej tienopirydyny [2]. Chociaż NOAC wykazują znacznie mniej interakcji farmakologicznych i nie wymagają kontroli INR, to ich stosowanie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem krwawienia, w tym krwawień śródczaszkowych. Dlatego zarówno przed wprowadzeniem NOAC do powszechnego użycia, jak i obecnie jest miejsce dla niefarmakologicznych metod profilaktyki udaru mózgu u chorych z migotaniem przedsionków. Metody te opierają się na spostrzeżeniu, że głównym źródłem materiału zatorowego w niezastawkowym migotaniu przedsionków jest uszko lewego przedsionka (left atrial appendage, LAA) i polegają na jego zamknięciu [3].

Rodzaje urządzeń do przezskórnego zamykania uszka lewego przedsionka

System PLAATO

Pierwszym systemem do przezskórnego zamykania uszka lewego przedsionka był system PLAATO. Było to urządzenie samorozprężalne zbudowane z nitynolowego rusztowania umożliwiającego zakotwiczenie w uszku za pomocą haczyków. Z zewnątrz rusztowanie pokryto polimerową membraną. W dwóch prospektywnych wieloośrodkowych badaniach obserwacyjnych wykazano dużą skuteczność implantacji systemu (90-97%) [4,5]. Chociaż produkcję systemu PLAATO wstrzymano ze względów komercyjnych, to otworzył on drzwi swoim następcom: systemowi WATCHMAN i Amplatzer Cardiac Plug.

Okluder WATCHMAN

Jest to klinicznie najlepiej poznany system do przezskórnego zamykania LAA. Z zastosowaniem zatyczki WATCHMAN przeprowadzono dotychczas jedyne randomizowane, prospektywne badanie (PROTECT-AF), w którym porównano skuteczność i bezpieczeństwo jego ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rodzaje urządzeń do przezskórnego zamykania uszka lewego przedsionka

Pierwszym systemem do przezskórnego zamykania uszka lewego przedsionka był system PLAATO. Było to urządzenie samorozprężalne zbudowane z nitynolowego rusztowania umożliwiającego zakotwiczenie [...]

Kwalifikacja pacjentów

<<>>Zamknięcie uszka lewego przedsionka należy rozpatrywać jedynie u chorych, u których są wskazania do profilaktyki udaru mózgu w przebiegu niezastawkowego [...]

Skuteczność przezskórnego zamykania uszka lewego przedsionka

Niezależnie od rodzaju stosowanego urządzenia stwierdzano, że skuteczność zabiegu przezskórnego zamykania uszka lewego przedsionka zależy w dużej mierze od doświadczenia operatora [...]

Bezpieczeństwo zabiegów przezskórnych

Najczęstsze powikłania okołozabiegowe to wysięk w worku osierdziowym, tamponada serca, embolizacja urządzenia, powikłania miejscowe i udary mózgu. Niewątpliwie na częstość występowania [...]

Powikłania późne

<<>>W rejestrze belgijskim nie stwierdzono skrzeplin na ACP w obserwacji rocznej, ale badanie przezprzełykowe wykonano jedynie u 50 z 90 pacjentów [10]. Niską [...]

Leczenie farmakologiczne po zabiegu zamknięcia uszka lewego przedsionka

W związku z możliwością powstania skrzeplin na powierzchni urządzeń do eliminacji uszka lewego przedsionka, istnieje konieczność przyjmowania doustnych leków przeciwkrzepliwych (OAC) [...]

Ablacja migotania przedsionków a zamykanie uszka lewego przedsionka

Techniki przezskórnej ablacji znalazły obecnie szerokie zastosowanie w leczeniu migotania przedsionków. W związku z ich przeprowadzaniem naturalne wydają się oczekiwania pacjentów [...]

Jakość życia chorych po zamknięciu LAA

Migotanie przedsionków jest chorobą istotnie pogarszającą jakość życia chorych (QOL). Wykazano, że włączenie doustnych leków przeciwkrzepliwych w tej grupie pozostaje bez [...]

Perspektywy w świetle toczących się badań

Obecnie prowadzone są trzy randomizowane badania dotyczące przezskórnego zamykania LAA [23].

Podsumowanie

Dane z badań klinicznych i rejestrów dostarczyły dowodów, że stosowanie zapinki WATCHMAN lub ACP stanowi skuteczną i bezpieczną alternatywę dla konwencjonalnej [...]
Do góry