Redukcja zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych jest możliwa poprzez zwalczanie czynników ryzyka podlegających modyfikacji. Jednym z nich są zaburzenia lipidowe. Podstawą skutecznej terapii dyslipidemii, przede wszystkim hipercholesterolemii, jest ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u pacjenta. Na tej podstawie wybiera się cele terapeutyczne i stosuje leczenie, na początku najczęściej statynami. Badania pokazują, że lekarze zbyt rzadko precyzyjnie oceniają ryzyko chorób układu krążenia u swoich pacjentów, a tym samym zalecają stosowanie statyn, lub stosują je w zbyt małej dawce. Zbyt rzadko sięgają też po leczenie skojarzone. Przekłada się to na mały odsetek pacjentów, u których osiągnięte stężenie LDL-C jest zgodne z zaleceniami. Mało doceniane jest także postępowanie niefarmakologiczne.

Wprowadzenie

Wysoka umieralność z przyczyn sercowo-naczyniowych – według World Health Organization (WHO) co czwarty zgon w krajach rozwiniętych, co dziesiąty w krajach rozwijających się – jest stale wyzwaniem dla lekarzy. Niezbędna jest identyfikacja chorych z czynnikami ryzyka i właściwa terapia, konieczne jest również uświadamianie społeczeństwa w zakresie profilaktyki i leczenia. Celem działań jest przede wszystkim wpływ na czynniki ryzyka miażdżycy podlegające modyfikacji, do których należą nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu i zaburzenia lipidowe.

Zaburzenia lipidowe

Pod pojęciem dyslipidemii kryje się szeroki zakres zaburzeń lipidowych, które są udowodnionymi czynnikami ryzyka chorób sercowo-naczyniowych (CVD – cardiovascular disease). Wśród wszystkich dyslipidemii do najczęściej występujących należą podwyższone całkowite stężenie cholesterolu (TC – total cholesterol) oraz cholesterolu we frakcji lipoprotein o małej gęstości (LDL-C). W Polsce hipercholesterolemię ma ponad 60% dorosłej populacji. Najczęstsza jest hipercholesterolemia wielogenowa, która występuje przeciętnie u 1 osoby na 10-20 zależnie od wieku; częściej u osób starszych. Aktualnie trwa badanie WOBASZ II, które ma za zadanie ocenić sytuację epidemiologiczną w zakresie chorób układu krążenia w całej dorosłej populacji polskiej i w poszczególnych województwach oraz występowanie głównych czynników ryzyka.

Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi za podwyższone całkowite stężenie cholesterolu uznaje się wartość ≥5,0 mmol/l (190 mg/dl), cholesterolu LDL – wartość ≥3,0 mmol/l (115 mg/dl). Za nieprawidłowe stężenie cholesterolu HDL (HDL-C) uznaje się u kobi...

Wiedza na temat prawidłowych wartości stężeń lipidów zgodnie z obowiązującymi zaleceniami, jak i celów terapeutycznych w poszczególnych grupach pacjentów (co będzie przedstawione poniżej) jest fundamentalna. Niedopuszczalna jest zatem intuicyjna, ...