Przezskórna implantacja zastawki aortalnej coraz częściej jest metodą leczenia ciężkiej stenozy aortalnej. To zabieg mniej inwazyjny od klasycznej operacji, jednak niosący ze sobą ryzyko wystąpienia powikłań okołozabiegowych oraz odległych, jak: udar, okluzja tętnic wieńcowych, uszkodzenie mięśnia sercowego, przecieki okołozastawkowe itd. Te i inne powikłania omówiono w niniejszym artykule.

Wprowadzenie

W ostatnich latach obserwujemy istotny wzrost częstości występowania ciężkiego zwężenia zastawki aortalnej (AS – aortic stenosis), które obecnie stanowi najczęstszą wadę zastawkową serca. Jest to logiczna konsekwencja starzenia się społeczeństwa. Na szczęście równolegle można odnotować znaczący postęp w diagnostyce i leczeniu AS. Milowym krokiem było wprowadzenie do codziennej praktyki metody przezskórnej implantacji zastawki aortalnej (TAVI – transcatheter aortic valve implantation). Obecnie TAVI – zgodnie z europejskimi i amerykańskimi zaleceniami – jest leczeniem z wyboru u pacjentów nieoperacyjnych oraz stanowi alternatywę dla chirurgicznej wymiany zastawki aortalnej (SAVR – surgical aortic valve replacement) u pacjentów wysokiego ryzyka operacji. Ostatnie doniesienia wskazują, że u pacjentów średniego ryzyka operacji TAVI z dostępu udowego wiąże się z lepszym rokowaniem niż chirurgiczna wymiana zastawki aortalnej.¹ Dzięki szybkiemu rozwojowi tej techniki możliwe jest osiągnięcie lepszych wyników hemodynamicznych od tych zapewnianych podczas klasycznej operacji.²

Pomimo dynamicznego postępu w technologii, miniaturyzacji systemów oraz wprowadzenia zastawek repozycjonowanych i o poprawianych właściwościach zapobiegających przeciekom okołozastawkowym TAVI wiąże się z możliwością wystąpienia powikłań okołozabiegowych oraz odległych. Jak wynika z ostatnio opublikowanych danych, śmiertelność wewnątrzszpitalna po tym zabiegu oscyluje w granicach 5-8%.³ TAVI można wykonać z dostępu przez tętnicę udową, koniuszek serca, rzadziej przez tętnicę podobojczykową, szyjną lub bezpośrednio przez aortę. Najlepsze wyniki zapewnia dostęp przez tętnicę udową wspólną, prawą lub lewą, dlatego jest wybierany w 70% przypadków.^3,4 W porównaniu z dostępem przezkoniuszkowym pozwala uzyskać lepsze wyniki leczenia, zarówno w obserwacji wczesnej, jak i odległej.^5,6

Kluczowym badaniem decydującym o wyborze dostępu jest spiralna wielowarstwowa tomografia komputerowa (MSCT – multislice computed tomography). Umożliwia ona ocenę tętnic udowych, biodrowych, aorty oraz dokładną ocenę pierścienia aortalnego.7,8 Diag...