Pacjent pełni społecznie funkcję ławnika w sądzie. Oczekuje ode mnie (jestem lekarzem POZ na kontrakcie z NFZ) zaświadczenia o zdolności do pełnienia tej funkcji, bo ma takie dostarczyć. Czy są uregulowania prawne w tym zakresie? Kto wydaje takie zaświadczenie – czy rzeczywiście lekarz POZ? Kto pokrywa koszty?

Wymogi stawiane kandydatom na ławników określa art. 158 Ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (tj. Dz.U. 2013.427; dalej: u.s.p.). Jedną z przesłanek niezbędnych do ubiegania się o wybór na to stanowisko jest zdolność, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków ławnika (art. 158 § 1 pkt 6). Zgodnie z art. 162 § 2 pkt 4 u.s.p., do karty zgłoszenia składanej radzie gminy przez podmioty uprawnione do zgłaszania kandydatów na ławników załącza się zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania funkcji ławnika. Zaświadczenie takie wystawiane jest przez lekarza, o którym mowa w art. 55 ust. 2a Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tj. Dz.U. 2008.164.1027), czyli lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Kandydat na ławnika może więc uzyskać zaświadczenie wyłącznie od lekarza, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej albo który jest zatrudniony lub wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej, posiadającego tytuł specjalisty lub odbywającego szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie medycyny rodzinnej, posiadającego specjalizację I lub II stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej albo posiadającego specjalizację I lub II stopnia bądź tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych.

Z uzasadnienia projektu ustawy zmieniającej u.s.p. przez wprowadzenie wyliczenia dokumentów wymaganych przy zgłaszaniu kandydatów na ławnika wynika, że precyzyjne określenie w art. 162 § 2 pkt 4 podmiotu uprawnionego do wystawienia zaświadczenia lekarskiego miało wyeliminować rozbieżności występujące w praktyce stosowania dotychczasowych przepisów, a polegające m.in. na składaniu przez kandydatów zaświadczeń lekarskich pochodzących od lekarza rodzinnego lub lekarza medycyny pracy.[1]

Kwestię kosztów reguluje wprost art. 162 § 7 u.s.p., zgodnie z którym koszt opłaty za badanie lekarskie i za wystawienie zaświadczenia lekarskiego ponosi kandydat na ławnika.

Na marginesie warto dodać, że załączane do karty zgłoszenia zaświadczenie lekarskie powinno być opatrzone datą nie wcześniejszą niż 30 dni przed dniem zgłoszenia – pod rygorem uchwalenia przez radę gminy pozostawienia takiego zgłoszenia bez dalszego biegu (art. 162 § 5 w zw. z art. 162 § 10 u.s.p.).