Metabolizm mineralny szkieletu kryje ciągle wiele tajemnic, dlatego warto poznać wyniki badań grupy autorów skandynawskich. Ich badania dotyczyły związków między stanem zapalnym w organizmie a występowaniem złamań oraz stopniem zaawansowania osteoporozy mierzonym densytometrycznie. Dotąd wiadomo było, że stanom zapalnym o umiarkowanej aktywności towarzyszy zwiększona częstość występowania złamań, natomiast związki między nim a zaawansowaniem procesu zaniku kostnego nie są jasne. Autorzy postanowili zweryfikować tezę, że stan zapalny mierzony stężeniem białka C-reaktywnego (CRP) jest niezależnym czynnikiem ryzyka osteoporozy i złamań. Badaniami objęto grupę 1902 kobiet i 1648 mężczyzn w wieku od 55 do 74 lat. Poddano ich obserwacji przez okres siedmiu lat, notując występowanie złamań oraz mierząc stopień zaawansowania osteoporozy za pomocą badania densytometrycznego (BMD) bliższego końca kości udowej. W ciągu obserwacji zanotowano 366 złamań pozakręgowych u kobiet (19 proc.) oraz 126 (8 proc.) u mężczyzn. Nie wykazano związków między CRP a BMD u kobiet, ale w grupie mężczyzn wyższa zawartość CRP skutkowała obniżaniem się BMD także po uwzględnieniu wieku i indeksu masy ciała. Wzrost o każde jedno odchylenie standardowe (SD) dla CRP powodował wzrost liczby złamań o 13 proc. dla kobiet i 22 proc. dla mężczyzn. Po uwzględnieniu wyniku BMD i obecności innych czynników ryzyka osteoporozy u kobiet z CRP w 1/3 górnego zakresu liczba złamań była o 39 proc. wyższa niż u kobiet z CRP w 1/3 dolnego zakresu.

Podobna zależność dotyczyła mężczyzn, ale tu liczba złamań była aż o 80 proc. wyższa wśród osób z wysokim stężeniem CRP.

Komentarz

Wyniki powinny być z uwagą przyjęte przez lekarzy praktyków, gdyż badania markerów stanu zapalnego, w tym CRP, należą do najczęściej wykonywanych badań laboratoryjnych. Oczywiście trudno bezkrytycznie przyjmować tezy, że stan zapalny bezpośrednio zwiększa ryzyko złamań. Wiele kwestii wymaga dalszych badań: czy ważna jest częstość występowania stanu zapalnego, czy inne markery procesu zapalnego, np. OB, także mają takie samo znaczenie. Dlaczego tylko u mężczyzn zanotowano negatywny wpływ stanu zapalnego na stopień zaawansowania osteoporozy?

Mimo tych otwartych pytań wyniki badania tak dużej grupy obserwowanej przez długi okres pozwalają na ostrożne przyjęcie tezy, iż stan zapalny może być włączony do panelu znanych czynników ryzyka złamań i osteoporozy.