Małżonkowie, którzy przez cały 2015 rok byli w związku małżeńskim i przez ten czas mieli wspólnotę majątkową, mogą złożyć wspólne zeznanie podatkowe.

Przypomnijmy, że wspólne rozliczenie roczne oznacza, że małżonkowie opodatkowują łącznie sumę swoich dochodów po uprzednim dokonaniu odliczeń od dochodu odrębnie przez każdego z nich. Zgodnie z zapisami ustawy podatek określa się wtedy „na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy ich łącznych dochodów”. Wspólne opodatkowanie jest zatem korzystne, gdy jedno z małżonków zarabia na tyle dużo, że oznaczałoby to dla niego wejście w wyższy próg podatkowy (z 18 na 32 proc.), a drugie mniej. Najwyższą korzyść uzyska więc para, w której jedno z małżonków nie zarabia ani złotówki, a drugie uzyskuje dochód w kwocie 171 056 zł. W tym przypadku cały dochód roczny jest opodatkowany według stawki 18 proc.

Z kolei jeżeli małżonkowie uzyskują dochód w wysokości 85 528 zł każde – wspólne rozliczenie będzie dla nich co do zasady neutralne, a podatek wyniesie tyle samo, co przy złożeniu dwóch odrębnych deklaracji PIT.

Ze wspólnym rozliczeniem małżonków wiąże się kilka sytuacji szczególnych, co do których Ministerstwo Finansów przedstawiło wytyczne.

1. Jeżeli dla każdego z małżonków właściwy jest inny urząd skarbowy, bo mają inne adresy zamieszkania, wspólne zeznanie składają w urzędzie właściwym dla jednego z nich. Nie mają obowiązku zawiadamiania drugiego urzędu o miejscu składania wspólnego zeznania.

2. Ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej (np. z powodu separacji) w jakimkolwiek okresie roku podatkowego odbiera małżonkom prawo do wspólnego opodatkowania za ten rok.

3. Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, np. od 1 kwietnia 2014 roku, w sytuacji, gdy małżonkowie rozliczyli się za ten rok wspólnie, powoduje obowiązek skorygowania zeznania podatkowego.

4. Ograniczenie albo rozszerzenie wspólności majątkowej nie ma wpływu na możliwość wspólnego opodatkowania się małżonków, więc zachowują do niego prawo.

5. Jeżeli po złożeniu wspólnego zeznania jedno z małżonków zmarło, drugiemu przysługuje prawo do korekty tego zeznania. Jeżeli zrobi to przed upływem terminu do złożenia zeznania (w 2016 roku – 2 maja), może także zrezygnować ze wspólnego opodatkowania.

6. Jeżeli małżonek skorzysta ze wspólnego rozliczenia ze zmarłym współmałżonkiem, nie może rozliczyć się za ten rok jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

7. Jeżeli małżonkowie złożyli wspólne zeznanie, to po upływie terminu do złożenia zeznania (w 2016 roku – 2 maja) nie mogą w ramach korekty zrezygnować ze wspólnego opodatkowania i złożyć odrębnych zeznań.

8. Jeżeli małżonkowie złożyli odrębne zeznania, to do dnia, w którym upływa termin do złożenia zeznania (w 2016 roku – 2 maja), mogą dokonać ich korekty, składając wspólne zeznanie.

9. Jeżeli jedno z małżonków ma działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, ryczałtem ewidencjonowanym lub kartą podatkową, nie może skorzystać z preferencyjnego rozliczenia dochodów wspólnie z małżonkiem, nawet jeśli nie uzyskało z tytułu tej działalności żadnego dochodu. Sytuacji nie zmienia też zgłoszenie przerwy w wykonywaniu działalności czy jej zawieszenie na cały rok podatkowy.

10. Jeżeli jedno z małżonków prowadziło działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, a następnie w trakcie roku podatkowego utraciło prawo do opodatkowania w tej formie, np. w wyniku podjęcia współpracy z byłym pracodawcą, i ma obowiązek opodatkować swoje dochody z działalności według skali podatkowej – małżonkowie mogą skorzystać ze wspólnego rozliczenia za ten rok.