Wiem, że są kontrowersje wokół sposobu udostępniania dokumentacji medycznej pacjentowi. Mam jak najgorsze doświadczenia co do możliwości korzystania przez niego z oryginałów. I dlatego w rozmowie zaznaczam, że PACJENTOWI możliwe jest tylko udostępnienie kopii. Czy to jest ograniczenie zgodne z prawem, czy też nie?

Kwestię udostępniania oryginałów dokumentacji medycznej reguluje art. 27 pkt 3 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. z 2016 roku poz. 186). Zgodnie z nim dokumentacja medyczna jest udostępniana m.in. poprzez wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, jeżeli uprawniony organ lub podmiot żąda udostępnienia oryginałów tej dokumentacji.

Przepis mówi zatem wyraźnie, że wydania oryginału dokumentacji może żądać jedynie uprawniony organ lub podmiot. Kwestia tego, czy uprawnionym podmiotem jest także pacjent, była jak dotąd różnie interpretowana. Do tego problemu odniósł się stosunkowo niedawno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 1 lipca 2015 roku. Sąd nie miał wątpliwości co do tego, że pacjent nie jest organem, wyraził także pogląd, iż brak jest też jakichkolwiek podstaw, by uznać, że jest podmiotem. Na tej podstawie nie można więc uznać, by pacjent mógł domagać się wydania mu stosownych dokumentów. Stanowisko sądu zostało następnie potwierdzone przez Naczelną Radę Lekarską, która 29 grudnia 2015 roku wydała zbieżną z nim interpretację przepisów.

Odmienne stanowisko prezentuje jednak Rzecznik Praw Pacjenta, który konsekwentnie uznaje, że pacjentowi przysługuje prawo czasowego wypożyczenia oryginałów jego dokumentacji medycznej. To z tym właśnie poglądem zgodne jest ostatnie orzeczenie dotyczące tego problemu. 13 kwietnia br. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę jednej z przychodni na decyzję Rzecznika Praw Pacjenta, który to nałożył na placówkę karę w wysokości 50 tys. zł za odmowę udostępnienia oryginałów dokumentacji medycznej pacjentowi. Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem przychodni, która twierdziła, że pacjent nie miał prawa żądać wydania mu oryginału dokumentacji medycznej.

W oparciu o ostatnie orzeczenie uznać należy, że całkowite ograniczenie pacjentowi dostępu do oryginałów dokumentacji medycznej może być uznane za działanie sprzeczne z prawem i skutkować nałożeniem na placówkę medyczną dotkliwej kary finansowej, zatem pomimo niedogodności związanych z udostępnianiem oryginałów dokumentacji medycznej zalecamy udostępnianie tych oryginałów, gdy pacjent zdecydowanie się tego domaga. Pamiętać też należy, że ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 roku o systemie informacji w ochronie zdrowia (t.j. Dz.U. z 2015 roku poz. 636, ze zm.) przewiduje, że do dnia 31 grudnia 2017 roku dokumentacja medyczna może być wystawiana w postaci papierowej lub elektronicznej. Po tym dniu podmioty wykonujące działalność leczniczą będą zobowiązane prowadzić dokumentację medyczną wyłącznie w formie elektronicznej, co rozwiąże problem wydawania oryginałów.