Grupa skandynawskich psychiatrów przeprowadziła systematyczną analizę badań dotyczących ryzyka nawrotu psychozy u kobiet po porodzie. Początkowo wzięto pod uwagę 3498 prac naukowych dotyczących oceny ryzyka nawrotu psychozy i choroby afektywnej dwubiegunowej w okresie poporodowym. Ostatecznie do analizy końcowej wybrano 37 artykułów dotyczących grupy 4023 pacjentek (5700 porodów).

24 badania dotyczyły choroby afektywnej dwubiegunowej, 12 psychozy poporodowej, w jednym badaniu uwzględniano obie te choroby. Wyniki badań wskazują, że u kobiet, u których w przeszłości rozpoznawano chorobę afektywną dwubiegunową, ryzyko nawrotu choroby w okresie poporodowym wynosi 37 proc., nie ma pod tym względem istotnej różnicy między chorobą afektywną dwubiegunową typu pierwszego i drugiego. W przypadku psychozy ryzyko nawrotu wynosi 31 proc. Autorzy nie precyzują, o jaką psychozę chodzi, z tekstu wynika oczywiście, że nie biorą pod uwagę choroby afektywnej dwubiegunowej, która formalnie rzecz biorąc, również jest zaburzeniem psychotycznym. Jeśli u pacjentki w przeszłości obserwowano już nawroty choroby w okresie poporodowym, ryzyko jest znacząco większe i wynosi (w różnych badaniach) od 41 aż do 87 proc.! W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej ryzyko było istotnie mniejsze u kobiet, u których przez cały okres ciąży prowadzono leczenie profilaktyczne (23 proc.), w porównaniu z osobami, które nie były leczone (66 proc.!).

Komentarz

Autorzy nie precyzują, jakie leki były w tych przypadkach wykorzystywane w leczeniu profilaktycznym, jednak wiadomo, że stosowanie przeciwdrgawkowych leków normotymicznych (walproiniany, karbamazepiny) jest w ciąży przeciwwskazane, natomiast stosowanie węglanu litu część autorów uważa za zupełnie bezpieczne.

Artykuł dostarcza niezwykle wartościowych informacji pozwalających lekarzowi na dość precyzyjne określenie ryzyka i korzyści w przypadku podejmowania decyzji o kontynuowaniu leczenia profilaktycznego w okresie ciąży u kobiet z ChAD. Także z moich doświadczeń wynika, że przerwanie takiego leczenia niesie za sobą bardzo poważne ryzyko nawrotu i zwiększa ryzyko samobójstwa.