W związku ze zbliżającym się wdrożeniem sieci szpitali połączyły się dwie placówki. Jestem etatowym pracownikiem jednej z nich i będę musiał dojeżdżać do drugiej na dyżury i konsultacje. Chciałbym uzyskać informację, czy będę musiał podpisać nową umowę o pracę? Czy będę się mógł domagać zwrotu kosztów dojazdu do tej drugiej placówki?

Z punktu widzenia prawnopracowniczego opisane w pytaniu połączenie dwóch szpitali należy kwalifikować jako przejście zakładu pracy w rozumieniu art. 23¹ Kodeksu pracy. Zgodnie z powyższą regulacją w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Oznacza to, że w momencie wystąpienia takiego przejścia pracownicy stają się pracownikami nowego podmiotu automatycznie, tj. bez konieczności zawierania nowych umów o pracę ani aneksowania umów dotychczasowych. Umowy te zachowują bowiem moc obowiązującą po dacie transferu (połączenia).

Obowiązujące przepisy nie nakładają na pracodawcę obowiązku pokrycia kosztów związanych z dojazdem pracownika do miejsca pracy. Jako wyjątek można traktować przepisy dotyczące podróży służbowej, której definicję legalną zawiera art. 77⁵ § 1 Kodeksu pracy. I tak podróżą służbową jest podróż odbywana na polecenie pracodawcy poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy w celu wykonania określonego przez pracodawcę zadania służbowego.

W orzecznictwie podkreśla się, że podróż służbowa nie jest wykonywaniem pracy – polecone pracownikowi do wykonania w podróży służbowej zadanie służbowe różni się od pracy wynikającej z charakteru zatrudnienia (SN w uchwale z 19.11.2008 r., sygn. II PZP 11/08). Podróż służbowa ma przy tym charakter wyjątkowy, stanowiący wśród obowiązków pracownika zjawisko nadzwyczajne. Jak podkreśla Sąd Najwyższy, „pracę w ramach delegacji (podróży służbowej) wyróżnia sporadyczność i przemijający czas trwania wysłania oraz wykonywanie konkretnie określonego zadania” (wyrok SN z 14.11.2013 r., sygn. II UK 204/13, a „typowa podróż służbowa charakteryzuje się tym, że w kompleksie obowiązków pracownika stanowi zjawisko nietypowe, okazjonalne” (wyrok SN z 3.12.2009 r., sygn. II PK 138/09).

Podróż pracownika do drugiej placówki, nawet gdy znajduje się ona poza miejscowością, w której mieści się dotychczasowa placówka jego zatrudnienia (stanowiąca umowne miejsce pracy), nie będzie zatem mogła być kwalifikowana jako podróż służbowa. Obowiązki wykonywane przez pracownika w drugiej placówce mieszczą się bowiem w zakresie jego obowiązków umownych, których wykonywanie ma charakter stały i regularny, a nie incydentalny. Pracownik nie będzie zatem uprawniony do zwrotu kosztów dojazdu do drugiej placówki.

Bez względu na powyższe, na zasadzie dobrowolności kwestia zwrotu ww. kosztów może zostać uregulowana przez strony w drodze umownej bądź w umowie o pracę, bądź w odrębnej umowie cywilnoprawnej.