Błędne koło terapii

Niezdrowa profilaktyka

Dr hab. med. Przemysław Leszek1

Opracowała Olga Tymanowska

1prof. nadzw. Instytutu Kardiologii, Klinika Niewydolności Serca i Transplantologii IKARD w Warszawie

Młody pacjent z rozpoznaniem niewydolności serca z istotnie upośledzoną frakcją wyrzutową lewej komory otrzymał leczenie, którego nie potrzebował. Takie postępowanie naraziło chorego na zbędne ryzyko i zmieniło jego dotychczasowe życie. Gdyby zastosowano terapię zalecaną w wytycznych towarzystw kardiologicznych, pacjent uniknąłby zabiegu, o którym wszczepione niepotrzebnie urządzenie będzie mu przypominało do końca życia. Nadmierna, przedwcześnie zastosowana profilaktyka i nieprawidłowa terapia doprowadziły do sytuacji, która nie musiała się wydarzyć.

Portret pacjenta, który się do mnie zgłosił

45-letni pacjent z cechami niewydolności serca od sześciu miesięcy (praktycznie bez istotnych objawów do pół roku wstecz), po zabiegu wszczepienia kardiowertera-defibrylatora, został przyjęty do Kliniki Niewydolności Serca i Transplantologii Instytutu Kardiologii w celu dalszej opieki kardiologicznej i decyzji o ewentualnym przeszczepieniu serca. W chwili przyjęcia stan kliniczny chorego stabilny.

W wywiadzie: palenie tytoniu od 20 lat, nieprawidłowo kontrolowane nadciśnienie tętnicze (RR 140-160/95-105 mm Hg), podwyższona częstość rytmu serca (rytm zatokowy, HR > 90/min), duszność wysiłkowa stopniowo narastająca – bez jasnej przyczyny wywołującej, otyłość I stopnia oraz zmiany zwyrodnieniowe w kręgosłupie. Od kilku tygodni niejasne dolegliwości bólowe w klatce piersiowej.

Wywiad rodzinny nieistotny kliniczne.

Historia poprzedniej,nieudanej terapii

Pięć miesięcy wcześniej pacjent zgłosił się do lekarza POZ, skarżąc się na osłabienie i łatwe męczenie się nawet przy niewielkim wysiłku. Duszność wysiłkowa to objaw nieswoisty. Może występować u osób z nadwagą, niepodejmujących na co dzień aktywności fizycznej, a także w przypadku niekontrolowanego lub nieprawidłowo kontrolowanego nadciśnienia tętniczego. Lekarz po zbadaniu pacjenta zalecił zmianę trybu życia na spokojny, częste spacery, udzielił także wskazówek dietetycznych. Przed ewentualnym rozpoczęciem leczenia nadciśnienia polecił regularne kontrolowanie ciśnienia tętniczego w warunkach domowych. Jednocześnie zapewnił, że u młodych osób duszność często ma tło psychogenne.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Portret pacjenta, który się do mnie zgłosił

45-letni pacjent z cechami niewydolności serca od sześciu miesięcy (praktycznie bez istotnych objawów do pół roku wstecz), po zabiegu wszczepienia kardiowertera-defibrylatora, [...]

Jak doszedłem do prawidłowej diagnozy?

Kiedy przyjmujemy pacjenta do kliniki, zawsze dokładnie analizujemy jego historię medyczną. Patrzymy na dolegliwości, oceniamy zaawansowanie choroby, zastanawiamy się nad adekwatnością, [...]

Wcześniej popełnione błędy

1. Leczenie przed wszczepieniem ICD było za krótkie.

Jaka jest lekcja z tej historii?

Do każdego pacjenta należy podchodzić indywidualnie. Stosowane leczenie powinno być adekwatne do sytuacji klinicznej, skuteczne, bezpieczne i dobrze tolerowane przez chorego. [...]

Do góry