Błędne koło terapii
Brakujący element
Prof. dr hab. med. Tomasz Grodzicki1
Opracowała: Olga Tymanowska
Można by ich nazwać pacjentami po przejściach. Leczą się od miesięcy, czasem lat. Wędrują od specjalisty do specjalisty. Gdzieś na początku tej drogi postawiono im diagnozę, potem ją zweryfikowano, wreszcie wrócono do pierwotnej. Bywa różnie. A samopoczucie pacjenta przez ten czas przypomina sinusoidę: lepiej, gorzej. Wreszcie jest tylko gorzej. I wtedy pacjent trafia na autorytet w swojej dziedzinie, który stawia nową diagnozę. Namówiliśmy takich specjalistów, by opowiedzieli, w jaki sposób doszli do prawidłowego rozpoznania. Powstały historie nie tylko medyczne, lecz również pełne emocji, jak zwykle, gdy cierpienie miesza się z nadzieją.
Robimy zbyt wiele badań, szukając na ślepo choroby, a zbyt mało czasu poświęcamy na rozmowę z chorym. Tymczasem dobrze zebrany wywiad jest niezwykle ważnym elementem postępowania diagnostycznego.
Portret pacjenta, który się do mnie zgłosił
Zgłosiła się kobieta z dokumentacją medyczną 73-letniego pacjenta, jej męża, który wyszedł ze szpitala kilka tygodni wcześniej z rozpoznaniem demencji.
Mężczyzna był hospitalizowany z powodu zapalenia płuc powikłanego ostrym zespołem wieńcowym. U pacjenta wykonano angioplastykę prawej tętnicy wieńcowej. Dodatkowo badania obrazowe ujawniły stenozę aortalną, która dotychczas była niema klinicznie. Chorego zakwalifikowano do zabiegu wymiany zastawki aortalnej.
Podczas hospitalizacji stwierdzono także, że pacjent wykazuje duże zaburzenia pamięci. Kontakt z mężczyzną był utrudniony. Chory miał zaburzoną orientację czasoprzestrzenną, w związku z tym nie był w stanie wyrazić świadomej zgody na zabieg.
W wywiadzie: od 10 lat przewlekle leczony z powodu nadciśnienia tętniczego i hipercholesterolemii. Od kilkudziesięciu lat nałogowo palił papierosy, od kilkunastu lat regularnie spożywał alkohol – 1-2 piwa dziennie.
Wcześniej występowały okresowe drżenia mięśniowe, spowolnienie ruchowe i zaburzenia koncentracji. Przebyty upadek. Od kilku tygodni nasilające się zaburzenia pamięci. W momencie przyjęcia na oddział utrudniony kontakt logiczny z chorym.
Historia poprzedniej, nieudanej terapii
Lekarz rodzinny leczył pacjenta od kilkunastu lat z powodu nadciśnienia tętniczego i hipercholesterolemii. Pacjent przyjmował leki hipotensyjne oraz statynę. Wartości ciśnienia tętniczego były prawidłowe, a cholesterolu całkowitego i LDL niskie, co cieszyło zarówno pacjenta, jak i lekarza. Próby wątrobowe, które powinny być kontrolowane przy leczeniu statynami, również były w granicach normy.