Znaczenie nadciśnienia tętniczego jako najsilniejszego czynnika ryzyka sercowo-naczyniowego, determinującego uszkodzenia narządowe, zależy nie tylko od jego bezwzględnych wartości, lecz także jego zmienności zarówno krótko-, jak i długoterminowej. Zmienność ciśnienia tętniczego krwi jest fizjologicznym zjawiskiem odzwierciedlającym działanie różnych mechanizmów regulacyjnych – zarówno wewnętrznych (napięcie autonomicznego układu nerwowego, poziom katecholamin, układ renina-angiotensyna-aldosteron), jak i zewnętrznych (m.in. aktywność fizyczna i psychiczna, stan emocjonalny, palenie papierosów, dieta). Do oceny zmienności ciśnienia tętniczego krwi (CTK) najczęściej stosuje się obliczenie odchylenia standardowego od średnich wartości ciśnienia tętniczego uzyskiwanych w ciągu 24-godzinnej rejestracji lub oddzielnie dla okresu dnia i nocy. Przeprowadzono wiele badań, których wyniki wskazują na istnienie zależności między odchyleniem standardowym wartości ciśnienia a subklinicznymi uszkodzeniami narządowymi w przebiegu nadciśnienia.

W czasie ostatnich lat przybywa dowodów, że nie tylko zmienność ciśnienia oceniana na podstawie 24-godzinnej rejestracji ciśnienia tętniczego ma znaczenie prognostyczne, ale także różnice między wartościami podczas kolejnych wizyt mogą mieć wpływ na rokowanie pacjentów.